Cuốn sách “Đại Thừa Và Sự Liên Hệ Với Tiểu Thừa” của tác giả Nalinaksha Dutt mở ra một cánh cửa thú vị để khám phá mối quan hệ đầy tinh tế giữa hai trường phái chủ đạo của Phật giáo: Đại Thừa và Tiểu Thừa. Thông qua một nghiên cứu tỉ mỉ và phân tích độc lập dựa trên các nguồn tư liệu lịch sử và kinh điển Phật giáo, tác giả đã tháo gỡ những nút thắt phức tạp trong mối quan hệ giữa hai trường phái này, vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về sự giao thoa và ảnh hưởng lẫn nhau.
Khác với quan niệm phổ biến cho rằng Đại Thừa và Tiểu Thừa là hai hệ phái đối lập, tác giả khẳng định chúng tồn tại trong một mối liên hệ mật thiết và hữu cơ. Tiểu Thừa, được xem như giai đoạn sơ khai của Phật giáo, tập trung vào con đường giải thoát cá nhân, hướng đến việc tự giác ngộ và thoát khỏi vòng luân hồi sinh tử. Đại Thừa, phát triển trên nền tảng tư tưởng của Tiểu Thừa, mở rộng tầm nhìn ra khỏi phạm vi cá nhân, hướng đến lý tưởng Bồ Tát, thực hành Bồ đề tâm với khát vọng giải thoát cho tất cả chúng sinh. Như vậy, cả hai trường phái đều hướng đến cùng một mục tiêu tối thượng là giải thoát, nhưng với những cách tiếp cận và phương pháp thực hành khác nhau.
Sự liên kết giữa Đại Thừa và Tiểu Thừa còn thể hiện rõ nét qua việc kế thừa và phát triển kinh điển. Những kinh điển cơ bản của Tiểu Thừa, tiêu biểu như kinh Trung Bộ, đã trở thành nền tảng cho sự hình thành và phát triển của Bồ-tát Đạo trong Đại Thừa. Hơn nữa, nhiều khái niệm cốt lõi của Đại Thừa như tính Không (Śūnyatā), Duyên Khởi (Pratītyasamutpāda),… đều bắt nguồn từ tư tưởng của Tiểu Thừa. Điều này cho thấy sự kế thừa và phát triển liên tục, không thể tách rời giữa hai trường phái.
Tác giả cũng bác bỏ quan điểm cho rằng Đại Thừa ra đời muộn hơn và thay thế Tiểu Thừa. Nghiên cứu lịch sử cho thấy cả hai trường phái đã xuất hiện và phát triển song song từ thế kỷ I trước Công nguyên. Chúng không tồn tại trong sự cạnh tranh hay đối kháng, mà bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau thông qua việc tiếp nhận và phát triển các khái niệm từ trường phái kia. Sự tương hỗ này đã góp phần làm phong phú và đa dạng hóa bức tranh Phật giáo.
“Đại Thừa Và Sự Liên Hệ Với Tiểu Thừa” của Nalinaksha Dutt không chỉ là một công trình nghiên cứu học thuật nghiêm túc mà còn là một cuốn sách bổ ích cho bất kỳ ai quan tâm đến Phật giáo. Tác giả đã thành công trong việc làm sáng tỏ mối quan hệ phức tạp giữa Đại Thừa và Tiểu Thừa, mang đến một cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về lịch sử và sự phát triển của Phật giáo. Cuốn sách hứa hẹn sẽ là một hành trình khám phá đầy thú vị, giúp người đọc thấu hiểu hơn về sự đa dạng và tính thống nhất trong tư tưởng Phật giáo.
