“Người Mẹ Cầm Súng” của tác giả Nguyễn Thi khắc họa chân dung người anh hùng Nguyễn Thị Út Tịch, một nữ du kích kiên cường của lực lượng vũ trang tỉnh Trà Vinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Xuất thân từ một cô gái nghèo lớn lên ở vùng quê, hành trình của chị Út Tịch là một bản trường ca về sự hy sinh và lòng dũng cảm. Từ những ngày đầu tham gia kháng chiến, chị đã tôi luyện bản thân trở thành một chiến sĩ du kích dày dạn kinh nghiệm, cùng đồng đội lập nên những chiến công hiển hách. Hình ảnh người mẹ năm con với khẩu súng trên tay, kiên định với câu nói “Còn cái lai quần cũng đánh” đã trở thành biểu tượng bất khuất của tinh thần cách mạng, ý chí quật cường chống lại quân xâm lược.
Cuốn sách đưa ta về làng Tam Ngãi, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh, nơi chị Nguyễn Thị Út, hay còn gọi là Út Trầu, sinh sống. Với dáng người nhỏ nhắn, khuôn mặt tròn, đôi mắt sáng cùng thói quen ăn trầu, chị Út Trầu gần gũi với người dân quê hương. Nhưng ẩn sau vẻ ngoài bình dị ấy là một nữ chiến binh dũng mãnh, người được mệnh danh là “Bà Hồng” bởi tài năng quân sự xuất chúng. Theo phong tục địa phương, chị còn được gọi là Út Tịch. Và câu chuyện về chị, như một huyền thoại, được người dân truyền tai nhau.
Một đêm tháng Chạp giá rét, trước thềm năm mới, tiếng kêu cứu thất thanh xé toát màn đêm tĩnh mịch vùng ngoại ô cồn Bần Chát. Giữa dòng nước lũ chảy xiết, cuồn cuộn như trâu mộng, một chiếc ghe nhỏ của ngư dân nghèo bị lật úp, đồ đạc trôi dạt theo dòng nước dữ. Trong khoảnh khắc sinh tử ấy, một người phụ nữ vẫn giữ được sự tỉnh táo phi thường. Chị được cứu sống, trên vai vẫn còn ôm chặt đứa con thơ bé bỏng, cứng đờ vì lạnh và thở hổn hển. Bên cạnh chị là ba đứa con gái nhỏ run rẩy, làn da tím tái vì nhiễm lạnh. Hình ảnh người mẹ dũng cảm bảo vệ con giữa dòng nước lũ càng tô đậm thêm vẻ đẹp kiên cường của người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến.
“Người Mẹ Cầm Súng” không chỉ là câu chuyện về một cá nhân anh hùng mà còn là bức tranh toàn cảnh về cuộc sống và chiến đấu của nhân dân miền Nam trong những năm tháng kháng chiến gian khổ. Tác phẩm bao gồm một tuyển tập các truyện ngắn xoay quanh đề tài chiến tranh và tình người, như: Người Mẹ Cầm Súng, Quê Hương, Làm Việc, Xuống Núi, Trăng Sáng, Về Nam, Món Quà Tết, Mặt Trận, Đôi Bạn, Cậu Huân, Tự Do, Một Chuyến Về Phép, Hai Cha Con, Người Chính Uỷ, Ngày Về, Mẹ Vắng Nhà. Mỗi câu chuyện là một lát cắt cuộc sống, một mảnh ghép cảm xúc, góp phần tạo nên bức tranh sử thi hào hùng về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Hãy cùng bước vào thế giới của “Người Mẹ Cầm Súng” để được sống, được trải nghiệm và được thấu hiểu những hy sinh thầm lặng mà cao cả của thế hệ cha anh.
