George Cooper, trong cuốn sách “Nguồn Gốc Khủng Hoảng Tài Chính”, đã đào sâu vào lịch sử kinh tế để khám phá những nguyên nhân cốt lõi dẫn đến các cuộc khủng hoảng tài chính lớn. Ông lập luận rằng, nền tảng của những cơn địa chấn tài chính thường nằm ở sự mất cân bằng hệ thống, đặc biệt là sự hình thành bong bóng tài sản trên thị trường bất động sản hoặc chứng khoán. Sự leo thang giá trị tài sản vượt quá giá trị thực tế cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ không thể tránh khỏi, khi người mua không còn khả năng duy trì và buộc phải bán tháo, gây ra hiệu ứng domino trên toàn thị trường.
Bên cạnh đó, Cooper cũng chỉ ra sự dễ dãi trong việc cho vay của các ngân hàng thương mại, thiếu sự kiểm soát chặt chẽ về chất lượng tín dụng, là một tác nhân quan trọng khác. Việc mở rộng tín dụng vô tội vạ dẫn đến sự gia tăng nợ xấu, cuối cùng gây ra rối loạn hệ thống ngân hàng và khủng hoảng thanh khoản. Thêm vào đó, chính sách tiền tệ và tài chính thiếu minh bạch, cùng với sự chậm trễ trong việc điều chỉnh khi xuất hiện những dấu hiệu bất ổn của nền kinh tế, cũng góp phần làm trầm trọng thêm tình hình.
Tác giả nhấn mạnh rằng khủng hoảng tài chính hiếm khi bắt nguồn từ một nguyên nhân đơn lẻ. Đó thường là sự kết hợp của nhiều yếu tố, tạo thành một “cơn bão hoàn hảo”. Cuộc khủng hoảng năm 1929 ở Mỹ là một ví dụ điển hình, khi bong bóng cổ phiếu và bất động sản kết hợp với chính sách tiền tệ cứng nhắc, cùng sự thiếu hỗ trợ kịp thời từ ngân hàng trung ương đã tạo nên một cuộc suy thoái kinh tế tồi tệ.
Cuốn sách phân tích chi tiết một loạt các cuộc khủng hoảng khác, bao gồm khủng hoảng nợ của các nước đang phát triển năm 1982, khủng hoảng tiền tệ châu Âu năm 1992, khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997 và khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn năm 2008 tại Mỹ. Bằng cách so sánh và đối chiếu các sự kiện này, Cooper làm nổi bật cả điểm chung lẫn điểm riêng biệt trong nguyên nhân và diễn biến của từng cuộc khủng hoảng, từ đó rút ra những bài học quý báu về tầm quan trọng của việc giám sát, điều tiết thị trường tài chính và bảo vệ người tiêu dùng.
Cuối cùng, “Nguồn Gốc Khủng Hoảng Tài Chính” không chỉ dừng lại ở việc phân tích quá khứ mà còn đề xuất các biện pháp phòng ngừa và giảm thiểu tác động của khủng hoảng trong tương lai. Kiểm soát chặt chẽ việc phát hành tín dụng, quản lý hoạt động của các tổ chức tín dụng, can thiệp kịp thời của ngân hàng trung ương, cùng với việc tăng cường giám sát thị trường chứng khoán và bất động sản là những giải pháp then chốt được tác giả đề cập. Đây là những bài học vô cùng giá trị cho các nhà hoạch định chính sách tài chính và tiền tệ, giúp họ định hình một hệ thống tài chính vững mạnh và ổn định hơn.
