“Sử Ký 1: Bản Kỷ” của sử gia lừng danh Tư Mã Thiên, mở ra cánh cửa dẫn bạn vào hành trình khám phá lịch sử Trung Hoa từ thời kỳ huyền sử đến triều đại nhà Hán. Trong đó, phần Bản Kỷ, tựa như viên ngọc quý, giữ vị trí then chốt, tái hiện sống động bức tranh lịch sử hào hùng và đầy biến động của hai triều đại Thương – Chu.
Tư Mã Thiên, với ngòi bút tài hoa và sự am hiểu sâu sắc về lịch sử, đã khắc họa nên một triều đại Thương rực rỡ từ năm 2205 TCN dưới sự trị vì của Đế Khai. Thời kỳ hoàng kim của nhà Thương được đánh dấu bằng sự phát triển vượt bậc về kinh tế, xã hội và quân sự dưới các đời vua như Đế Khang, Đế Trọng. Vua Đế Trọng, một vị vua có tầm nhìn xa trông rộng, đã cho xây dựng kinh đô mới Ao và thiết lập hệ thống hành chính chia nước thành các châu huyện, đặt nền móng cho một bộ máy quản lý hiệu quả. Nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương mại đều được chú trọng phát triển, đưa nhà Thương lên đến đỉnh cao quyền lực.
Tuy nhiên, sự thịnh vượng không kéo dài mãi mãi. Bóng tối của sự suy vong dần bao trùm nhà Thương dưới triều đại của những vị vua cuối cùng như Trọng Dư, Nghiêu và Phục. Sự bạo ngược, tham lam và xa xỉ của vua chúa, cùng với hệ thống lao dịch hà khắc, đã đẩy người dân vào cảnh lầm than, khiến nhà Thương dần mất đi sự ủng hộ của dân chúng.
Trong bối cảnh đó, một ngôi sao mới đang lên ở nước Lỗ: Cơ Phát, một vị quân chủ tài đức. Ông đã thu phục các bộ lạc xung quanh, từng bước xây dựng một nhà nước Chu hùng mạnh. Năm 1122 TCN, Cơ Phát dấy binh khởi nghĩa chống lại nhà Thương. Trận chiến quyết định ở Mục Dã đã kết thúc với chiến thắng thuộc về Cơ Phát, đánh dấu sự sụp đổ của nhà Thương và mở ra một kỷ nguyên mới – triều đại nhà Chu.
Lên ngôi vua, Cơ Phát lấy hiệu là Vũ Vương, đặt kinh đô tại Lạc Dương (Tây kinh). Ông thiết lập hệ thống phong kiến chư hầu, phân chia đất nước thành các đất phong, tạo nên một nền móng vững chắc cho sự phát triển của nhà Chu. Thời kỳ Chu sơ chứng kiến sự phồn thịnh dưới sự lãnh đạo của các vị vua tài ba như Vũ Vương, Chu Văn Vương và Chu Vũ Vương.
Dựa trên những sử liệu truyền khẩu và các ghi chép cổ xưa, Tư Mã Thiên đã tái hiện lại một cách chân thực và sống động quá trình hình thành, phát triển và suy tàn của nhà Thương, cũng như sự ra đời và những bước phát triển đầu tiên của nhà Chu. “Sử Ký 1: Bản Kỷ” không chỉ là một tác phẩm lịch sử đồ sộ, mà còn là một kho tàng kiến thức vô giá về giai đoạn đầu của lịch sử Trung Quốc. Cuốn sách do Phạm Văn Ánh dịch hứa hẹn sẽ mang đến cho độc giả những trải nghiệm thú vị và bổ ích.