Đầu thế kỷ 20, nước Nga hỗn loạn, giữa những biến động xã hội và chính trị, một chuyện tình lặng lẽ nảy nở trên hòn đảo Capri xinh đẹp của nước Ý. Nhà văn lừng danh Maksim Gorky, khi ấy đã ngoài 50, đang sống lưu vong, tìm thấy một luồng sinh khí mới trong cuộc đời mình – Elena Shilovskaya, một cô gái trẻ trung, xinh đẹp mới chỉ đôi mươi. “Người Tình Của Maksim Gorky” của Nina Berberova không chỉ đơn thuần kể lại câu chuyện tình yêu giữa hai con người thuộc hai thế hệ khác nhau, mà còn vẽ nên bức tranh sống động về xã hội Nga đương thời, soi rọi vào cuộc đời và sự nghiệp của một trong những cây bút vĩ đại nhất của đất nước này.
Elena, với vẻ đẹp rạng ngời và tâm hồn nhiệt huyết, đã bị cuốn hút bởi không chỉ danh tiếng mà còn bởi trí tuệ sắc sảo và tính cách mạnh mẽ của Gorky. Còn Gorky, dù tuổi tác đã cao, vẫn giữ được tinh thần trẻ trung, luôn tò mò với thế giới xung quanh. Ông tìm thấy ở Elena sự sống động, tươi mới mà ông khao khát. Ban đầu chỉ là sự cảm mến, tình cảm giữa họ dần nảy nở thành tình yêu sâu đậm. Họ cùng nhau chia sẻ những khoảnh khắc quý giá, đắm mình trong những cuộc trò chuyện bất tận về văn học, nghệ thuật, chính trị và cuộc sống. Gorky trở thành người thầy, người dẫn đường, truyền cảm hứng cho Elena trên con đường phát triển bản thân.
Tuy nhiên, mối tình của họ không trải đầy hoa hồng. Khoảng cách tuổi tác và địa vị xã hội tạo nên một rào cản vô hình, khiến họ phải đối mặt với sự phán xét khắt khe từ xã hội Nga đương thời. Dù Gorky đã ly dị vợ để đến với Elena, nhưng áp lực từ gia đình, bạn bè và dư luận vẫn không ngừng đè nặng lên mối quan hệ của họ. Chính Elena cũng phải vật lộn với những khó khăn trong việc khẳng định bản thân và tìm kiếm chỗ đứng riêng. Khao khát phát triển sự nghiệp, nhưng cái bóng quá lớn của Gorky vô tình trở thành một áp lực, khiến cô luôn cảm thấy bị lu mờ.
Cuối cùng, sau những nỗ lực vun giữ, họ quyết định chia tay trong êm đẹp. Elena rời xa Gorky, bắt đầu hành trình khám phá châu Âu, tiếp tục theo đuổi đam mê và khẳng định bản thân. Cô trở thành một nhà văn, dịch giả, một người phụ nữ độc lập và mạnh mẽ. Gorky tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp văn chương và hoạt động chính trị cho đến khi ông qua đời vào năm 1936.
“Người Tình Của Makxim Gorky” của Nina Berberova không chỉ là một câu chuyện tình yêu, mà còn là một lát cắt lịch sử, phản ánh chân thực xã hội Nga đầu thế kỷ 20. Qua ngòi bút tinh tế và ngôn ngữ trang nhã, Berberova đưa người đọc vào một hành trình đầy cảm xúc, để lại những dư âm sâu lắng về tình yêu, cuộc sống và khát vọng tự do, độc lập.
