“Guanxi: Nghệ thuật tạo dựng quan hệ kinh doanh” của Gregory T. Huang và Robert Buderi không chỉ đơn thuần là câu chuyện về bảy năm xây dựng và phát triển Trung tâm Nghiên cứu Microsoft Châu Á tại Bắc Kinh, mà còn là một bức tranh toàn cảnh về sự chuyển mình của Microsoft trong nỗ lực chinh phục thị trường Trung Quốc đầy tiềm năng. Cuốn sách mở ra bằng bước ngoặt quan trọng vào tháng 11/2004, khi Bắc Kinh trở thành tâm điểm trong cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa Microsoft với các đối thủ sừng sỏ như Nokia, Sony và đặc biệt là Google. Câu chuyện xoay quanh những nhân vật chủ chốt, phần lớn là người Trung Quốc và Đài Loan đã dành phần lớn cuộc đời ở Mỹ trước khi trở về quê hương với khát vọng đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Họ là sự kết hợp độc đáo giữa bản sắc truyền thống Trung Quốc và tư duy kinh doanh hiện đại của Mỹ, hội tụ đủ điều kiện và tài năng để dẫn dắt tương lai công nghệ trong thời kỳ đổi mới toàn cầu.
Để tái hiện chân thực câu chuyện, hai tác giả đã thực hiện vô số cuộc phỏng vấn, chứng kiến sự ra đời của hàng loạt bản demo công nghệ, tham gia các sự kiện của công ty, gặp gỡ quan chức Trung Quốc, thậm chí còn hòa mình vào đời sống thường nhật của nhân viên Microsoft, từ những trận bóng rổ tại Đại học Thanh Hoa đến những buổi trò chuyện thân mật tại căng tin. Tất cả những trải nghiệm này không chỉ giúp họ hiểu rõ hơn về hoạt động của Trung tâm Nghiên cứu, mà còn hé lộ những câu chuyện thú vị đằng sau hậu trường, ví dụ như lý do lựa chọn Bắc Kinh thay vì Thượng Hải làm trụ sở, cũng như làm sáng tỏ các mối quan hệ phức tạp góp phần tạo nên sự đổi mới. Mặc dù có mối quan hệ gần gũi với Microsoft, tác giả khẳng định tính khách quan của cuốn sách, không nhận bất kỳ thông tin nào từ phía công ty và hoàn toàn độc lập trong quá trình nghiên cứu.
Cuốn sách cho thấy sự thay đổi chóng mặt của Trung Quốc kể từ chuyến thăm đầu tiên của Bill Gates. Từ việc gọi Chủ tịch Giang Trạch Dân là “nhà tư bản” một cách tự nhiên, đến việc một vị thủ tướng Trung Quốc đọc cuốn “Con đường phía trước”, tất cả đều cho thấy sự cởi mở ngày càng tăng của đất nước này. Bill Gates đã nhiều lần đến Trung Quốc, chứng kiến sự bùng nổ kinh tế của quốc gia này, từ vị trí dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư nước ngoài đến sự phát triển mạnh mẽ của thị trường điện thoại di động, máy tính cá nhân và internet. Sự trỗi dậy của các công ty công nghệ Trung Quốc như Shanda và Baidu càng khẳng định sức mạnh của nền kinh tế này.
Tuy nhiên, điều quan trọng mà Bill Gates và Microsoft nhận ra sớm hơn những người khác, đó là con người mới là yếu tố then chốt, chứ không phải thị trường. Trung Quốc đã chuyển mình từ một quốc gia chỉ có 107 người có bằng sau đại học vào năm 1949 thành “ngôi nhà của các kỹ sư” với hàng triệu sinh viên tốt nghiệp mỗi năm, vượt xa cả Mỹ. Microsoft đã nhìn thấy tiềm năng to lớn này và tập trung vào việc thu hút nhân tài. Từ những đợt tuyển dụng ban đầu không mấy thành công, đến nay Trung tâm Nghiên cứu Microsoft tại Bắc Kinh đã nhận được hàng ngàn hồ sơ xin việc mỗi năm, thu hút sự quan tâm của đông đảo sinh viên trên khắp đất nước.
Microsoft đã đi ngược lại với những tính toán thông thường và tìm thấy thành công tại Trung Quốc bằng cách đầu tư mạnh vào nghiên cứu và đưa các nhà nghiên cứu Trung Quốc vào đội ngũ lãnh đạo. Trong khi nguồn nhân lực tại Mỹ dần cạn kiệt, thì nguồn nhân lực dồi dào và tài năng tại Trung Quốc và Ấn Độ đã mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể cho Microsoft.
“Guanxi: Nghệ thuật tạo dựng quan hệ kinh doanh” không chỉ là câu chuyện về Trung Quốc, mà còn là câu chuyện về tương lai của ngành công nghệ thông tin toàn cầu và bài học về cách vận hành một công ty đa quốc gia trong thời đại mới. Cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa Microsoft và Google trong việc thu hút nhân tài hàng đầu, điển hình là trường hợp của Kai-Fu Lee, càng khẳng định vị thế quan trọng của Trung Quốc trong cuộc đua công nghệ toàn cầu. Như Bill Gates đã từng nói: “Mọi người nên để ý đến Trung Quốc. Đất nước này là một hiện tượng trên mọi phương diện.” Cuốn sách này chính là chìa khóa giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng đó.
Cuốn sách cũng là một bài học thực tiễn về “Guanxi” – nghệ thuật xây dựng mạng lưới quan hệ hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau trong kinh doanh tại Trung Quốc. Microsoft đã thành công nhờ sự thấu hiểu và vận dụng khéo léo “Guanxi”, từ việc điều chỉnh phương thức làm việc, giao tiếp cho đến việc đầu tư vào Trung tâm Nghiên cứu như một món quà dành cho Trung Quốc. “Guanxi: Nghệ thuật tạo dựng quan hệ kinh doanh” là món quà tri thức mà Alpha Books gửi đến độc giả Việt Nam, giúp các doanh nghiệp phát triển bền vững trong thị trường năng động và hội nhập toàn cầu.
