Cuốn sách “Hòa Thân – Đại Thần Tham Nhũng” của tác giả Diệp Hách Na Na Đồ Hồng đưa người đọc bước vào một hành trình khám phá cuộc đời và sự nghiệp của Hòa Thân, một nhân vật lịch sử gây nhiều tranh cãi, được biết đến với tai tiếng là một trong những đại thần tham nhũng tồi tệ nhất trong lịch sử Việt Nam. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một bản ghi chép sự kiện, mà còn là một phân tích sâu sắc về bối cảnh xã hội và chính trị đã tạo điều kiện cho sự trỗi dậy và sụp đổ của Hòa Thân.
Xuất thân từ một gia đình nghèo khó ở Hà Nội, Hòa Thân đã trải qua tuổi thơ đầy khó khăn, phải lang thang kiếm sống. Tuy nhiên, chính hoàn cảnh khắc nghiệt này đã tôi luyện nên bản lĩnh và sự khôn khéo, giúp ông từng bước leo lên những nấc thang quyền lực trong triều đình. Năm 1740, ở tuổi 30, Hòa Thân đã đạt đến đỉnh cao quyền lực khi trở thành Tể tướng, chức vị cao nhất trong nội các.
Vị trí quyền lực này đã mở ra cánh cửa cho Hòa Thân bắt đầu xây dựng đế chế tham nhũng khổng lồ của mình. Ông lợi dụng chức quyền để chiếm đoạt tài sản của dân chúng, thâu tóm ruộng đất, vơ vét tiền bạc. Hệ thống thuế khóa dưới thời Hòa Thân trở thành công cụ bóc lột tàn nhẫn, người dân bị đánh thuế nặng nề dưới nhiều hình thức khác nhau. Những ai không đủ khả năng nộp thuế sẽ phải chịu những hình phạt tàn bạo.
Sự tham lam của Hòa Thân không dừng lại ở việc bóc lột dân chúng. Ông còn thiết lập một mạng lưới tham nhũng tinh vi, buộc quan lại địa phương phải chia sẻ lợi nhuận thu được từ việc thu thuế. Các quan chức, quý tộc cũng phải “cúng dường” hàng năm để giữ vững vị trí của mình. Bất cứ ai dám chống đối đều bị cách chức hoặc trục xuất khỏi triều đình.
Tham vọng và quyền lực vô hạn đã thôi thúc Hòa Thân không ngừng mở rộng phạm vi tham nhũng, nhắm đến cả tài sản, ruộng đất của các quý tộc, quan lại mà ông ta không ưa. Thậm chí, Hòa Thân còn dám cả gan chiếm đoạt tài sản của hoàng tộc, kể cả ruộng đất của các vương tôn, công chúa.
Hậu quả của sự tham nhũng tràn lan này là nền kinh tế đất nước suy sụp nghiêm trọng. Tiền thuế thu được từ dân chúng đều chảy vào túi riêng của Hòa Thân. Đời sống nhân dân lầm than, nhiều người phải bỏ quê hương đi lánh nạn hoặc chết đói vì không chịu nổi gánh nặng thuế má.
Suốt gần 30 năm nắm quyền, Hòa Thân đã tích lũy được một khối tài sản khổng lồ, lên tới hàng trăm vạn lượng bạc, hàng triệu mẫu ruộng và hàng ngàn căn nhà. Tuy nhiên, sự tham lam và độc đoán cuối cùng đã dẫn đến sự sụp đổ của ông. Năm 1785, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ, lật đổ triều đình nhà Lê trung hưng, buộc Hòa Thân phải tự sát.
“Hòa Thân – Đại Thần Tham Nhũng” không chỉ là câu chuyện về một cá nhân, mà còn là bức tranh phản ánh một giai đoạn lịch sử đầy biến động và suy đồi của Việt Nam thời Lê trung hưng. Qua việc phân tích chi tiết quá trình tham nhũng của Hòa Thân, tác giả Diệp Hách Na Na Đồ Hồng đã mang đến cho người đọc những bài học sâu sắc về hậu quả của tham nhũng và sự cần thiết của công lý và liêm chính trong quản lý đất nước.
