“Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa” của Will Durant là một hành trình kỳ vĩ xuyên suốt chiều dài lịch sử và văn minh Trung Hoa, từ những khởi nguồn sơ khai đến thời kỳ cận đại. Với tầm nhìn toàn cầu và tư duy phân tích sắc bén, Durant đã khắc họa một bức tranh toàn cảnh về sự hình thành, phát triển và cả những thăng trầm của một trong những nền văn minh lâu đời nhất thế giới.
Cuốn sách dẫn dắt người đọc qua sáu giai đoạn chính, bắt đầu từ thời kỳ tiền sử (khoảng 3000 – 2000 TCN) với những cộng đồng nông nghiệp đầu tiên hình thành dọc theo hai con sông lớn Hoàng Hà và Trường Giang. Tiếp đến là thời kỳ nhà Thương và nhà Chu (khoảng 1600 – 256 TCN), đánh dấu sự ra đời của một nền văn hóa phong phú và phức tạp, đặt nền móng cho sự phát triển rực rỡ sau này. Giai đoạn Chiến Quốc (khoảng 475 – 221 TCN) đầy biến động với sự phân liệt và tranh giành quyền lực giữa các nước chư hầu, tạo tiền đề cho sự thống nhất dưới thời nhà Tần.
Thời kỳ nhà Tần và nhà Hán (221 TCN – 220 CN) chứng kiến sự hình thành một đế chế hùng mạnh, thống nhất lãnh thổ và đặt nền móng cho một thời kỳ hoàng kim của văn minh Trung Hoa. Sau sự sụp đổ của nhà Hán, đất nước bước vào giai đoạn Nam Bắc triều (220 – 589), một thời kỳ chia cắt nhưng cũng đầy những biến động và giao thoa văn hóa. Cuối cùng, từ năm 589 đến 1911, Trung Hoa trải qua sự trị vì của các triều đại Tùy, Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh, đạt đến đỉnh cao về chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật, khẳng định vị thế siêu cường trên trường quốc tế.
Xuyên suốt tác phẩm, Durant không chỉ tường thuật lại các sự kiện lịch sử quan trọng mà còn phân tích sâu sắc về những yếu tố tạo nên bản sắc văn minh Trung Hoa. Từ triết học, tôn giáo, nghệ thuật, văn học, kiến trúc đến kinh tế, nông nghiệp, thương mại và công nghệ, tất cả đều được khám phá một cách tỉ mỉ và toàn diện. Đặc biệt, tác giả dành sự quan tâm đặc biệt cho tư tưởng Nho giáo, phân tích ảnh hưởng sâu rộng của nó đối với đời sống xã hội và chính trị Trung Hoa, đồng thời chỉ ra cả những mặt tích cực lẫn hạn chế của hệ tư tưởng này.
Bên cạnh đó, cuốn sách còn khắc họa chân dung những nhân vật lịch sử kiệt xuất như Khổng Tử, Lão Tử, Mạnh Tử…, làm nổi bật vai trò của họ trong việc định hình tư tưởng và văn hóa Trung Hoa. Durant không ngần ngại đưa ra những đánh giá sắc bén, vừa trân trọng những giá trị nhân văn, vừa thẳng thắn phê phán những hạn chế của chế độ quan liêu Nho giáo.
Với lối viết lôi cuốn và kiến thức uyên bác, “Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa” của Will Durant, bản dịch của Nguyễn Hiến Lê, là một tác phẩm kinh điển, không thể thiếu cho bất kỳ ai muốn tìm hiểu về lịch sử và văn minh của một quốc gia có ảnh hưởng sâu rộng đến thế giới. Cuốn sách hứa hẹn mang đến cho độc giả một hành trình trí tuệ thú vị và bổ ích, khám phá những bí ẩn và di sản văn hóa đồ sộ của Trung Hoa qua hàng ngàn năm lịch sử.
