“Lịch Sử Việt Nam tập 12: Từ Năm 1954 Đến Năm 1965” của tác giả Trần Đức Cường, xuất bản năm 2010, là một phần trong bộ sách đồ sộ tái hiện lịch sử Việt Nam từ thời kỳ sơ khai đến hiện đại. Tập 12 này tập trung phân tích giai đoạn lịch sử đầy biến động và phức tạp từ sau Hiệp định Genève năm 1954 đến năm 1965, thời điểm đất nước bị chia cắt thành hai miền Nam – Bắc.
Tác giả Trần Đức Cường đã khắc họa rõ nét bức tranh hai miền đất nước với những nỗ lực và thách thức riêng biệt. Ở miền Bắc, dưới sự lãnh đạo của Đảng Lao động Việt Nam, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, tập trung vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội với những chương trình trọng điểm như khẩn hoang, cải cách ruộng đất, phát triển kinh tế, giáo dục và y tế. Bên cạnh những thành tựu ban đầu, miền Bắc cũng phải đối mặt với vô vàn khó khăn từ thiên tai, lũ lụt, kinh tế chưa vững mạnh, cùng với sự leo thang của chiến tranh phá hoại do Mỹ tiến hành.
Ở miền Nam, dưới sự lãnh đạo của Ngô Đình Diệm, chính quyền Việt Nam Cộng hòa phải đối mặt với tình hình chính trị bất ổn. Tác giả đã phân tích sâu sắc những vấn đề nhức nhối của chế độ này, bao gồm độc tài, tham nhũng, và sự bất mãn ngày càng gia tăng trong dân chúng. Cuốn sách cũng làm rõ sự trỗi dậy mạnh mẽ của các phong trào đấu tranh chính trị, đặc biệt là sự lớn mạnh của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, và đỉnh điểm là cuộc đảo chính lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm năm 1963.
Một điểm nhấn quan trọng của cuốn sách là sự phân tích chi tiết về quá trình can thiệp ngày càng sâu rộng của Mỹ vào Việt Nam. Từ viện trợ kinh tế, quân sự ban đầu, sự can thiệp của Mỹ dần leo thang với việc tăng quân số, không kích miền Bắc, và triển khai chiến tranh đặc biệt nhằm phá hoại hậu phương của lực lượng cách mạng miền Nam. Tác giả Trần Đức Cường đã khéo léo lột tả những bước đi chiến lược của Mỹ, góp phần làm sáng tỏ bối cảnh lịch sử phức tạp của giai đoạn này.
Mặc dù tập trung vào giai đoạn 1954-1965, cuốn sách cũng đề cập đến những sự kiện quan trọng tiếp theo, như sự hình thành và phát triển của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, đặt nền móng cho những diễn biến tiếp theo của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Với lối viết tổng quan nhưng đầy đủ thông tin và có hệ thống, “Lịch Sử Việt Nam tập 12: Từ Năm 1954 Đến Năm 1965” của tác giả Trần Đức Cường là một nguồn tư liệu quý giá, giúp độc giả có cái nhìn toàn cảnh và sâu sắc về một giai đoạn chuyển tiếp đầy biến động của lịch sử dân tộc. Cuốn sách không chỉ cung cấp kiến thức lịch sử mà còn khơi gợi những suy ngẫm về những hy sinh, mất mát, và cả những nỗ lực phi thường của dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
