Việt Nam sau hơn 30 năm đổi mới đã đạt được những thành tựu kinh tế – xã hội đáng ghi nhận. Tuy nhiên, bên cạnh những thành công đó vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, thách thức cần được nhìn nhận và giải quyết một cách triệt để. Cuốn sách “Một Tư Duy Khác Về Kinh Tế Và Xã Hội Việt Nam” của tác giả Alan Phan mang đến một góc nhìn mới mẻ và toàn diện, vượt ra khỏi những đánh giá truyền thống dựa trên các chỉ số kinh tế đơn thuần như GDP hay HDI. Tác giả đi sâu phân tích bản chất và những vấn đề cốt lõi của nền kinh tế, đồng thời chỉ ra những điểm nghẽn cản trở sự phát triển bền vững của đất nước.
Alan Phan không chỉ dừng lại ở việc liệt kê những thành tựu như ổn định chính trị – xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh, giảm nghèo, nâng cao dân trí… mà còn thẳng thắn chỉ ra những mặt trái của mô hình tăng trưởng hiện tại. Sự phụ thuộc quá lớn vào đầu tư công và xuất khẩu, hiệu quả hoạt động thấp của khu vực doanh nghiệp nhà nước, cấu trúc kinh tế chậm chuyển dịch sang công nghiệp chế biến, công nghệ cao và dịch vụ, năng suất lao động thấp, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu… là những vấn đề được tác giả phân tích kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng đề cập đến những thách thức trong quản lý nhà nước, tình trạng tham nhũng, lãng phí, bất bình đẳng trong phân phối thu nhập, suy thoái môi trường và tài nguyên thiên nhiên.
Từ những phân tích sắc bén về thực trạng kinh tế – xã hội, Alan Phan đề xuất một loạt giải pháp mang tính đột phá. Ông nhấn mạnh vào việc cải cách mạnh mẽ hệ thống quản lý nhà nước, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho khu vực tư nhân, đẩy mạnh phân cấp phân quyền. Việc cơ cấu lại và đổi mới doanh nghiệp nhà nước, tăng cường vai trò của khu vực kinh tế tư nhân cũng được tác giả đặc biệt chú trọng. Đầu tư cho giáo dục, đào tạo, đặc biệt là giáo dục nghề nghiệp và kỹ năng thực tiễn, cùng với việc cải cách chương trình giáo dục để đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa cũng là những giải pháp quan trọng được đề cập. Cuốn sách cũng nhấn mạnh vai trò của khoa học công nghệ trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đầu tư hạ tầng và hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
“Một Tư Duy Khác Về Kinh Tế Và Xã Hội Việt Nam” của Alan Phan không chỉ là một cuốn sách phân tích, mà còn là một lời kêu gọi hành động, hướng tới một tương lai phát triển bền vững và thịnh vượng hơn cho Việt Nam. Đây là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu, doanh nhân và tất cả những ai quan tâm đến sự phát triển của đất nước.