Việt Nam giai đoạn 1986-2006, thời kỳ Đổi Mới, đã chứng kiến những chuyển biến to lớn trên mọi mặt đời sống xã hội, và mỹ thuật cũng không nằm ngoài dòng chảy ấy. Cuốn sách “20 Năm Mỹ Thuật Việt Nam Thời Kỳ Đổi Mới 1986-2006” của Nhiều Tác Giả là một công trình nghiên cứu sâu sắc, đưa người đọc vào hành trình khám phá sự phát triển đầy biến động nhưng cũng không kém phần rực rỡ của hội họa Việt Nam trong hai thập kỷ này. Cuốn sách không chỉ đơn thuần liệt kê sự kiện, mà còn phân tích tỉ mỉ những thay đổi trong cách tiếp cận nghệ thuật, ảnh hưởng của văn hóa đại chúng, cũng như tác động của bối cảnh chính trị – kinh tế đến sự sáng tạo của các họa sĩ.
Sự chuyển mình mạnh mẽ của hội họa Việt Nam được thể hiện rõ nét qua sự thay đổi trong tư duy nghệ thuật. Từ một nền mỹ thuật mang đậm dấu ấn truyền thống, chịu ảnh hưởng sâu sắc của trường phái cổ điển, Đổi Mới đã mở ra cánh cửa hội nhập, cho phép các họa sĩ tiếp cận với các trào lưu nghệ thuật đương đại phương Tây, tham gia vào các triển lãm quốc tế. Sự giao thoa văn hóa này đã thổi một luồng gió mới vào hội họa Việt Nam, kích thích sự sáng tạo, đa dạng hóa phong cách thể hiện, tạo nên một bức tranh mỹ thuật đa sắc màu và đầy sức sống.
Bên cạnh đó, sự bùng nổ của văn hóa đại chúng cũng đặt ra những thách thức và cơ hội mới cho các nghệ sĩ. Hội họa không còn bó hẹp trong không gian trưng bày truyền thống mà len lỏi vào đời sống thường nhật thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng. Điều này đòi hỏi các họa sĩ phải thích nghi, tìm tòi những hình thức thể hiện mới, phù hợp với thị hiếu và nhu cầu của công chúng rộng rãi. Họ phải học cách sử dụng truyền thông để quảng bá tác phẩm, tiếp cận khán giả, đồng thời cân bằng giữa tính nghệ thuật và tính đại chúng trong sáng tạo.
Không thể không nhắc đến vai trò của chính trị và kinh tế trong việc định hình diện mạo mỹ thuật Việt Nam thời kỳ này. Những thay đổi trong chính sách của nhà nước, việc tìm kiếm nguồn tài trợ, cùng với những áp lực kiểm duyệt, đã tạo nên một môi trường sáng tạo đầy thách thức. Tuy nhiên, chính những khó khăn này lại trở thành động lực thúc đẩy các họa sĩ tìm kiếm những ngôn ngữ nghệ thuật mới mẻ, mạnh dạn thể hiện những vấn đề xã hội, chính trị một cách sâu sắc và tinh tế hơn.
“20 Năm Mỹ Thuật Việt Nam Thời Kỳ Đổi Mới 1986-2006” không chỉ là một công trình nghiên cứu giá trị về lịch sử mỹ thuật Việt Nam, mà còn là một bản hùng ca về sự sáng tạo, khả năng thích nghi và tinh thần đổi mới của các nghệ sĩ trước những biến động của thời đại. Cuốn sách là nguồn tư liệu quý giá cho những ai yêu nghệ thuật, những ai muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa Việt Nam trong một giai đoạn chuyển giao quan trọng, và cả những ai đang tìm kiếm nguồn cảm hứng về sự kiên trì, đam mê và sức mạnh của nghệ thuật. Đây là một cuốn sách đáng đọc cho tất cả chúng ta.
