Cuốn sách “700 Năm Thuận Hóa – Phú Xuân – Huế” của tác giả Nguyễn Đắc Xuân là một hành trình khám phá đầy mê hoặc về lịch sử và văn hóa của vùng đất cố đô, trải dài hơn bảy thế kỷ thăng trầm. Công trình nghiên cứu công phu này được tác giả dày công xây dựng dựa trên nguồn tư liệu lịch sử phong phú và những công trình nghiên cứu tiền đề, mang đến cho người đọc cái nhìn toàn diện và sâu sắc về vùng đất đã ghi dấu ấn đậm nét trong lịch sử dân tộc.
Cuốn sách mở ra bằng một cái nhìn tổng quan về vùng đất Thuận Hóa – Phú Xuân – Huế từ thuở ban sơ, khi vùng đất này là nơi cư trú của các cộng đồng dân tộc thiểu số như người Chăm, người M’nông, trước khi được nhà Nguyễn khai phá và phát triển. Từ đó, tác giả lần lượt dẫn dắt người đọc qua các mốc son lịch sử quan trọng, bắt đầu từ thế kỷ 15 với sự cai trị của nhà Hồ và nhà Lê trung hưng. Giai đoạn này đánh dấu sự hình thành và phát triển ban đầu của vùng đất Thuận Hóa, đặt nền móng cho những biến chuyển sau này.
Bước sang thế kỷ 17, Phú Xuân nổi lên như một trung tâm chính trị và văn hóa mới dưới triều Nguyễn. Tác giả dành riêng một phần quan trọng để phân tích quá trình xây dựng và phát triển của Phú Xuân từ năm 1636 đến 1802, thời điểm đánh dấu sự trỗi dậy mạnh mẽ của nhà Nguyễn. Tiếp nối mạch chảy lịch sử, cuốn sách đi sâu vào giai đoạn Phú Xuân chính thức trở thành kinh đô của nhà Nguyễn (1802-1847), một thời kỳ hoàng kim ghi dấu ấn sâu đậm trong lịch sử Việt Nam.
Không chỉ dừng lại ở thời kỳ hưng thịnh, tác giả cũng thẳng thắn đề cập đến giai đoạn suy thoái của Phú Xuân – Huế dưới thời vua Tự Đức và vua Hiệp Hòa (1847-1885), cũng như giai đoạn đầy biến động khi vùng đất này trở thành thuộc địa của Pháp (1885-1945). Tác giả không né tránh những góc khuất của lịch sử, mà phân tích một cách khách quan và khoa học về những ảnh hưởng của chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất lên vùng đất này trong giai đoạn 1945-1954.
Giai đoạn hiện đại của Phú Xuân – Huế cũng được tác giả dành sự quan tâm đặc biệt. Cuốn sách phân tích những thay đổi của vùng đất này từ năm 1954 đến 1975 khi là thủ phủ của tỉnh Thừa Thiên – Huế thuộc miền Trung – Nam Bộ của Việt Nam Cộng hòa, rồi đến giai đoạn phát triển mới sau năm 1975 dưới chế độ Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Cuối cùng, tác giả khép lại hành trình lịch sử bằng những đánh giá tổng quan về quá trình hình thành và phát triển của Thuận Hóa – Phú Xuân – Huế qua các thời kỳ, khẳng định vị thế quan trọng của vùng đất này trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. “700 Năm Thuận Hóa – Phú Xuân – Huế” không chỉ là một công trình nghiên cứu lịch sử đồ sộ, mà còn là một cẩm nang văn hóa quý giá, giúp bạn đọc khám phá và hiểu hơn về bản sắc văn hóa đặc trưng của miền Trung Việt Nam. Đây thực sự là một cuốn sách đáng đọc cho những ai yêu mến lịch sử và văn hóa Việt Nam.
