“Ác Quỷ Trên Thiên Đàng” của Henry Miller là một hành trình khám phá nội tâm đầy mê hoặc, xoay quanh mối quan hệ phức tạp giữa nhà văn và hai nhân vật kỳ lạ: Conrad Moricand, một nhà chiêm tinh đắm chìm trong triết học huyền bí, và Eduardo Sanchez, một nhà văn, nhà thơ và triết gia khiêm nhường. Bị cuốn hút bởi trí tuệ và sự bí ẩn của Moricand, Miller tìm đến ông với hy vọng tìm thấy ý nghĩa cuộc sống. Những cuộc trò chuyện triền miên về triết học, tôn giáo và nghệ thuật giữa Miller và Moricand dần hé lộ một thế giới nội tâm đầy mâu thuẫn, nơi cả hai đều đang vật lộn với những câu hỏi lớn về sự tồn tại.
Lối viết sáng tạo và táo bạo của Miller, cùng với ngôn từ tinh tế và hình ảnh sắc nét, đưa người đọc vào một cuộc phiêu lưu tư tưởng đầy lôi cuốn. Cuốn sách không chỉ là câu chuyện về một tình bạn kỳ lạ, mà còn là một bức tranh đa chiều về cuộc tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, một hành trình đầy chông gai và thử thách. “Ác Quỷ Trên Thiên Đàng” là lời mời gọi đến sự suy tư sâu sắc về bản chất con người, về những mâu thuẫn nội tâm và khát vọng tìm kiếm chân lý.
Tác phẩm này, được xuất bản lần đầu năm 1956, là một phần trong bộ đôi tác phẩm cùng với “Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch” (1957), khám phá chủ đề “Thiên đường đã mất”. Khác với “Tropic of Cancer”, cuốn tiểu thuyết gây tranh cãi vì nội dung táo bạo, “Ác Quỷ Trên Thiên Đàng” tập trung vào câu chuyện cụ thể về mối quan hệ giữa Miller và Moricand, một người bạn đặc biệt từ những năm 1930 ở Paris, và món nợ kỳ lạ giữa họ. Cuốn sách được Nhã Thuyên, một cây bút trẻ, đánh giá cao trên tạp chí Sài Gòn Tiếp Thị, cho thấy sức hút bền bỉ của Henry Miller đối với độc giả Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ, ba thập kỷ sau khi ông qua đời.
“Ác Quỷ Trên Thiên Đàng” không chỉ là một câu chuyện, mà còn là một cuộc đối thoại triết học, một hành trình xuyên suốt những tư tưởng từ Plotinus đến Lamblichus, Claude Saint-Martin… Qua những trang sách, người đọc được chứng kiến sự chuyển biến trong tư tưởng của Miller, từ một nhà văn đầy tham vọng đến một người trầm tư về bản chất của sự sáng tạo. Cuộc trò chuyện giữa Miller và Moricand trên trang 115 được xem là điểm nhấn của tác phẩm, nơi vẻ đẹp chân thực của con người được phơi bày một cách trần trụi và đầy ám ảnh. Moricand, với thế giới nội tâm phức tạp, tự tách mình khỏi hiện tại, từ chối sự thay đổi và lòng từ bi, cuối cùng tự định đoạt số phận của chính mình, kết thúc tình bạn và cả cuộc đời.
Cuốn sách đặt ra những câu hỏi day dứt về sự tự do và tri thức: Liệu sách vở, giáo sư, khoa học, tôn giáo, triết học có thể dẫn lối con người đến sự tự do? Liệu ta cần phải trải qua bao nhiêu đau khổ, tội lỗi để đạt đến sự giác ngộ? “Hãy buông, hãy tha thứ, hãy từ bỏ, hãy rũ bỏ…” – những lời nhắn nhủ xuyên suốt tác phẩm như một lời kêu gọi đến sự giải thoát và tìm kiếm sự bình yên nội tâm. “Ác Quỷ Trên Thiên Đàng” là một kiệt tác phức tạp và đầy suy tư, một lựa chọn tuyệt vời cho những ai yêu thích phong cách văn chương độc đáo của Henry Miller và khao khát khám phá những tầng sâu thẳm của tâm hồn con người.
