Stephen Hawking, một trong những bộ óc vĩ đại nhất của thời đại chúng ta, đã để lại cho nhân loại một di sản tri thức đồ sộ, và “Bản Thiết Kế Vĩ Đại” chính là một trong những viên ngọc quý của kho tàng ấy. Xuất bản lần đầu năm 1988, cuốn sách này là cánh cửa mở ra vũ trụ bao la, đưa người đọc vào cuộc hành trình khám phá những bí ẩn lớn nhất về nguồn gốc và sự phát triển của vạn vật. Với ngôn ngữ giản dị mà vẫn đầy tính khoa học, Hawking đã khéo léo dẫn dắt người đọc, dù không chuyên, cũng có thể nắm bắt được những khái niệm cơ bản nhưng vô cùng quan trọng của vũ trụ học.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc giới thiệu lý thuyết tương đối rộng của Einstein, nền tảng của vật lý hiện đại, giúp chúng ta hiểu về không-thời gian – không phải là một nền tảng tĩnh tại mà là một thực thể động, có thể uốn cong và biến dạng dưới tác động của vật chất và năng lượng. Chính sự linh hoạt này của không-thời gian đã mở ra những khả năng mới về nguồn gốc và sự tiến hóa của vũ trụ.
Từ đó, Hawking dẫn dắt chúng ta đến với lý thuyết Vụ Nổ Lớn (Big Bang), giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất về sự khai sinh của vũ trụ. Khoảng 13,8 tỷ năm trước, tất cả vật chất, năng lượng, không gian và thời gian được nén lại trong một điểm cực nhỏ, cực nóng, được gọi là “điểm kỳ dị”. Một vụ nổ kinh hoàng từ điểm kỳ dị này đã khởi đầu cho sự giãn nở và nguội dần của vũ trụ, một quá trình vẫn đang tiếp diễn cho đến ngày nay, đẩy các thiên hà ngày càng xa nhau.
Không dừng lại ở đó, Hawking còn đưa chúng ta đến với ranh giới của vật lý lý thuyết, nơi thuyết hấp dẫn lượng tử đang được xây dựng để dung hòa hai trụ cột của vật lý hiện đại: thuyết tương đối rộng và cơ học lượng tử. Theo đó, lực hấp dẫn không chỉ là một hiện tượng cổ điển mà còn tuân theo các quy luật lượng tử ở cấp độ Planck. Sự kết hợp này hứa hẹn sẽ giải mã những hiện tượng lượng tử ở quy mô vũ trụ, ví dụ như sự hình thành cấu trúc vĩ mô từ cấp độ lượng tử hay chính nguồn gốc của vũ trụ.
Một điểm nhấn đặc biệt thú vị của cuốn sách nằm ở phần trình bày về lý thuyết dây, một lý thuyết đầy tiềm năng nhưng cũng còn nhiều bí ẩn. Lý thuyết này cho rằng các hạt cơ bản như electron, quark… thực chất là những rung động của các dây siêu nhỏ, siêu mỏng nhưng vô cùng cứng. Sự rung động đa dạng của các dây này tạo nên sự đa dạng của các hạt cơ bản. Hơn nữa, lý thuyết dây còn có khả năng thống nhất bốn lực cơ bản của tự nhiên thành một lực duy nhất ở năng lượng Planck. Tuy nhiên, lý thuyết này vẫn đang trong quá trình phát triển và cần thêm nhiều nghiên cứu để kiểm chứng.
“Bản Thiết Kế Vĩ Đại” của Stephen Hawking không chỉ là một cuốn sách khoa học, mà còn là một cuộc phiêu lưu trí tuệ đầy cảm hứng, khơi gợi trí tò mò và khát khao khám phá những bí ẩn của vũ trụ. Hãy cùng Hawking bước vào hành trình kỳ diệu này và chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của vũ trụ.