“Bí Mật Thành Paris 3”, tập tiếp theo trong bộ tiểu thuyết đồ sộ của Eugène Sue, tiếp tục dẫn dắt độc giả vào mê cung tăm tối và đầy rẫy cạm bẫy của xã hội Paris thế kỷ XIX. Phần 5 và 6 của tác phẩm, được Nguyễn Xuân Dương, Lâm Phúc Giáp và Hoàng Tiến Hành chuyển ngữ, mang đến những biến cố dồn dập, đẩy bi kịch lên đến đỉnh điểm. Hầu tước d’Harville tìm đến cái chết, Sơn Ca (Marie) bị giam cầm trong nhà tù Saint-Lazare, số phận gia đình Martial và Tử tước de Saint-Remy cũng rơi vào vòng xoáy nghiệt ngã. Sau khi được giải thoát, Sơn Ca lại bị đưa đến nhà Martial, trở thành con mồi trong một âm mưu thâm độc khác.
Xuyên suốt câu chuyện, Rodolphe – Đại công tước xứ Gerolstein, người cải trang thành thường dân để chuộc lỗi và cứu giúp những mảnh đời bất hạnh, vẫn là nhân vật trung tâm. Dù đã nhiều lần ra tay cứu Sơn Ca, Rodolphe vẫn bất lực trước vòng xoáy nguy hiểm liên tục bủa vây lấy cô. Bên cạnh đó, hàng trăm nhân vật thuộc mọi tầng lớp xã hội, mỗi người một số phận, một câu chuyện riêng, hiện lên sống động, tạo nên bức tranh toàn cảnh về xã hội Pháp đầu thế kỷ XIX. Từ những hầm rượu u tối, căn nhà bẩn thỉu, quán trọ hỗn độn đến những bi kịch đẫm nước mắt của mỗi gia đình, tất cả đều được khắc họa chân thực và đầy ám ảnh.
“Bí Mật Thành Paris 3” không chỉ đơn thuần là một cuộc phiêu lưu, giải cứu mà còn là bản cáo trạng mạnh mẽ về sự bất công, nghèo đói, tha hóa và tội ác đang âm ỉ trong lòng Paris hoa lệ. Tuy nhiên, giữa bóng tối dày đặc ấy, vẫn le lói những tia sáng của tình người, lòng trắc ẩn và khát vọng công lý, mang đến cho người đọc niềm tin vào sự lương thiện.
Với cốt truyện hấp dẫn, kịch tính, tác phẩm cuốn hút người đọc bằng những tình tiết bất ngờ, những cú twist đầy kịch tính, đan xen giữa yếu tố trinh thám, tâm lý và xã hội. Eugène Sue đã thành công trong việc khắc họa sâu sắc đời sống của tầng lớp dưới đáy xã hội Paris, phê phán sự bất công, bóc lột, đồng thời ca ngợi lòng nhân ái và tinh thần đấu tranh chống lại cái ác. Hệ thống nhân vật đa dạng và có chiều sâu, từ Rodolphe – người anh hùng nghĩa hiệp, Sơn Ca – biểu tượng cho số phận bất hạnh nhưng kiên cường, đến Hầu tước d’Harville, gia đình Martial, Tử tước de Saint-Remy… đều góp phần tạo nên sức hút khó cưỡng cho tác phẩm.
Mặc dù u tối, “Bí Mật Thành Paris 3” vẫn gửi gắm thông điệp về hy vọng, sự cứu rỗi và sức mạnh của lòng tốt giữa dòng đời nghiệt ngã. Tác phẩm là minh chứng cho tài năng của Eugène Sue (1804–1857), tiểu thuyết gia Pháp nổi tiếng, người tiên phong cho thể loại tiểu thuyết đăng dài kỳ (roman-feuilleton). Ông được biết đến với những tác phẩm phản ánh mặt tối của xã hội đô thị, phê phán bất công, bóc lột và tội ác, đồng thời ca ngợi lòng nhân ái và khát vọng công lý. “Bí Mật Thành Paris” là tác phẩm tiêu biểu, có ảnh hưởng lớn đến văn học đại chúng Pháp và là nguồn cảm hứng cho nhiều tác giả sau này.
