“Bí Mật Thành Paris 5” là tập cuối cùng, khép lại thiên tiểu thuyết kinh điển của Eugène Sue, mang đến hồi kết cho hành trình đầy biến động của Rodolphe – Đại công tước Gerolstein – và những người bạn đồng hành. Paris thế kỷ XIX, với những góc khuất tăm tối và đầy rẫy bí ẩn, cuối cùng cũng phơi bày toàn bộ sự thật. Âm mưu, tội ác, và số phận của mỗi nhân vật được Eugène Sue khéo léo thắt nút và gỡ rối trong tập truyện này.
Mở đầu tập 5 là những màn đối đầu nghẹt thở giữa Rodolphe và các thế lực đen tối, đại diện bởi Jacques Ferrand, Polidori, và Sarah. Bóng tối của thù hận, những lời thú tội chấn động, và khao khát trả thù được đẩy lên cao trào, đan xen với những khoảnh khắc tha thứ và chuộc lỗi đầy xúc động. Rodolphe, với lòng quả cảm và chính nghĩa, kiên định thực hiện kế hoạch trừng phạt những kẻ gieo rắc đau khổ cho người vô tội, đồng thời dang rộng vòng tay bảo vệ và che chở cho những người lương thiện. Sau khi mọi bí mật được đưa ra ánh sáng, Rodolphe trở về Vương quốc Gerolstein, tiếp tục sứ mệnh cao cả của mình là giúp đỡ người nghèo, bên cạnh Clémence và những người bạn thân thiết. Mỗi nhân vật đều tìm thấy bến đỗ của riêng mình, hạnh phúc, bình yên, hoặc đối diện với sự chuộc lỗi xứng đáng với những hành động trong quá khứ. Câu chuyện kết thúc bằng một lễ phát thệ thiêng liêng, những lời hứa về công lý và lòng nhân ái, cùng một buổi tiệc mừng long trọng, tràn ngập hy vọng về một tương lai tươi sáng.
“Bí Mật Thành Paris 5” không chỉ đơn thuần là một cái kết, mà còn là một bản tổng kết đầy đủ và trọn vẹn cho toàn bộ tác phẩm. Cốt truyện kịch tính, với nhịp độ hồi hộp được duy trì xuyên suốt, cùng những tình tiết bất ngờ liên tục xuất hiện, khiến người đọc không thể rời mắt. Số phận của từng nhân vật được giải quyết một cách thỏa đáng, khép lại những khúc mắc và mở ra những trang mới. Tác phẩm còn gây ấn tượng mạnh mẽ bởi sự phát triển sâu sắc về mặt tâm lý của từng nhân vật. Mỗi người đều mang trong mình một câu chuyện riêng, những góc khuất tâm hồn và động lực hành động được Eugène Sue khéo léo hé lộ, tạo nên chiều sâu cảm xúc cho tác phẩm. Ngôn ngữ sống động, giàu hình ảnh, miêu tả chân thực xã hội Paris thế kỷ XIX, từ tầng lớp cùng khổ đến giới quý tộc xa hoa, càng làm tăng thêm sức hấp dẫn cho câu chuyện. Và trên hết, giá trị nhân văn sâu sắc được đề cao xuyên suốt tác phẩm: lòng nhân ái, sự tha thứ, khả năng chuộc lỗi và khát vọng công lý. Đồng thời, “Bí Mật Thành Paris 5” cũng không né tránh hiện thực xã hội đầy bất công, nghèo đói và bạo lực, mang đến cho người đọc những suy ngẫm sâu sắc.
Eugène Sue (1804–1857), tiểu thuyết gia người Pháp lừng danh, được biết đến như người tiên phong cho thể loại tiểu thuyết đăng dài kỳ (roman-feuilleton) với các tác phẩm nổi tiếng như “Bí mật thành Paris” và “Người Do Thái lang thang”. Xuất thân từ một gia đình trung lưu giàu có, ông từng là bác sĩ phẫu thuật trong quân đội, trải qua nhiều chuyến hành trình khắp thế giới, chứng kiến tận mắt những cảnh tượng buôn bán nô lệ và lao động khổ sai. Chính những trải nghiệm này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng của ông. Eugène Sue chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ chủ nghĩa xã hội, thường xuyên phê phán sự bất công trong xã hội và lên án sự tàn ác của giới quý tộc trong các tác phẩm của mình. Sau Cách mạng 1848, ông trở thành nghị viên Quốc hội và đấu tranh không khoan nhượng chống lại chế độ độc tài, sau đó phải sống lưu vong sau cuộc đảo chính năm 1851. Ông qua đời tại Annecy, Savoy, vào năm 1857. “Bí Mật Thành Paris 5”, bản dịch tiếng Việt của nhóm dịch giả Nguyễn Xuân Dương, Lâm Phúc Giáp, Hoàng Tiến Hành, Lưu Đức Hiên, và Cao Hữu Nhu, hứa hẹn sẽ mang đến cho độc giả một trải nghiệm văn học đầy thú vị và sâu sắc.
