“Bức Chân Dung Người Đàn Bà Lạ” của Chu Lai là một tiểu thuyết đầy xúc cảm, khắc họa số phận và mối tình dang dở của một họa sĩ giữa bối cảnh hậu chiến. Sau những năm tháng khốc liệt, người họa sĩ tài hoa nay phải vật lộn với cuộc sống mưu sinh bằng chính hộp vẽ của mình. Một ngày kia, ông nhận được lời đề nghị vẽ chân dung từ một người phụ nữ lớn tuổi. Quá trình sáng tác trở nên đầy ám ảnh khi đôi mắt của người phụ nữ ấy liên tục khiến ông bối rối và day dứt. Bức chân dung dần thành hình, và cùng lúc đó, một bí mật cũng hé lộ: người phụ nữ trong tranh chính là Thủy, “Cô đôi thượng ngàn” – mối tình thời tuổi trẻ của ông giữa núi rừng Trường Sơn năm xưa.
Chu Lai đã tài tình xây dựng một câu chuyện lôi cuốn, đan xen giữa hiện tại và quá khứ, xoay quanh cuộc đời và tình yêu của người họa sĩ. Nhân vật chính, với tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm và những ám ảnh khôn nguôi từ quá khứ, được khắc họa chân thực và sống động. Từng suy tư, trăn trở, mỗi hành động và cảm xúc của ông đều được tác giả miêu tả tỉ mỉ, chạm đến trái tim người đọc. Lối viết giàu hình ảnh, tinh tế và đầy chất thơ của Chu Lai đã thổi hồn vào tác phẩm, tạo nên một bức tranh toàn cảnh về cuộc sống và con người sau chiến tranh.
Tác phẩm không chỉ đơn thuần là câu chuyện tình yêu mà còn là hành trình tìm lại chính mình của người họa sĩ. Sự biến đổi tâm lý phức tạp của nhân vật, từ những nỗi đau quá khứ đến nỗ lực vươn lên trong hiện tại, được tác giả lột tả một cách sâu sắc và đầy cảm động. “Bức Chân Dung Người Đàn Bà Lạ” là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố nghệ thuật và nhân văn, tôn vinh những giá trị cao đẹp của con người: lòng nhân hậu, sự hy sinh và tình yêu cao cả. Thông qua câu chuyện, Chu Lai cũng khắc họa một giai đoạn lịch sử đáng nhớ của dân tộc, gợi lên những suy ngẫm về số phận con người trong thời chiến và hậu chiến.
Với cốt truyện hấp dẫn, nhân vật được xây dựng công phu và lối viết giàu chất thơ, “Bức Chân Dung Người Đàn Bà Lạ” xứng đáng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Chu Lai về đề tài chiến tranh và hậu chiến, hứa hẹn mang đến cho người đọc những trải nghiệm văn học sâu sắc và đáng nhớ.