“Chị Đào Chị Lý” của Hồ Biểu Chánh vẽ nên bức tranh sống động về cuộc sống Nam Bộ xưa, nơi những số phận đan xen giữa buồn vui, khốn khó và hạnh phúc. Tác phẩm khắc họa rõ nét tính cách đa dạng của từng nhân vật, từ bà Ngọc trầm tư đến cô Đào, cô Lý với những cung bậc cảm xúc riêng. Qua những diễn biến trong cuộc đời họ, triết lý nhân quả được thể hiện một cách tự nhiên và thấm thía, để lại nhiều suy ngẫm cho người đọc về cách đối nhân xử thế.
Hồ Biểu Chánh dẫn dắt người đọc vào câu chuyện bằng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, đặc trưng của miền Nam, tạo nên sự thu hút đặc biệt. “Chị Đào Chị Lý” không chỉ đơn thuần là một câu chuyện giải trí, mà còn là bài học sâu sắc về quy luật nhân quả, về những thăng trầm trong cuộc sống, và hành trình tìm lại niềm vui của bà Ngọc. Tác phẩm là sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố văn hóa địa phương và những giá trị nhân văn phổ quát, xứng đáng là một tác phẩm đáng đọc và suy ngẫm.
Bên cạnh câu chuyện chính, Hồ Biểu Chánh còn lồng ghép vào tác phẩm những mảnh đời bình dị mà cảm động, như câu chuyện về đôi vợ chồng trẻ Lê Văn Thái và Nguyễn Thị Hòa. Họ sống trong một căn chòi nhỏ, được xây bằng tình yêu và sự vun vén của hai người. Căn chòi tuy đơn sơ với chõng, bếp lửa, vài vật dụng quen thuộc, nhưng lại là tổ ấm yên bình giữa cuộc sống bộn bề. Bên ngoài chòi là ván dầu, bàn nhỏ, ghế đẩu, nơi họ nghỉ ngơi, làm việc và đón tiếp khách. Niềm hạnh phúc giản đơn của đôi vợ chồng trẻ càng thêm trọn vẹn khi họ chào đón đứa con đầu lòng.
Anh Thái làm việc tại sở Ba Son với mức lương ít ỏi 9 cắc một ngày, nhưng anh luôn chăm chỉ và đúng giờ nhờ chiếc xe máy cũ. Chị Hòa tảo tần buôn bán, vun vén cho gia đình. Cuộc sống tuy vất vả nhưng luôn ngập tràn tình yêu thương. Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang, chị Hòa sau sinh bị ốm, sức khỏe yếu đi, sữa ít dần khiến đứa con nhỏ quấy khóc. Lo lắng cho vợ con, anh Thái dù khó khăn vẫn cố gắng đưa vợ đi khám, mua sữa cho con. Hình ảnh người chồng, người cha tần tảo chăm sóc vợ con trong căn chòi nhỏ giữa những khó khăn của cuộc sống là một điểm nhấn xúc động trong tác phẩm. “Chị Đào Chị Lý” hứa hẹn mang đến cho bạn đọc những trải nghiệm sâu sắc về tình người, tình đời và những bài học quý giá về cuộc sống.
