“Chim Én Liệng Trời Cao” là tác phẩm mới nhất của nhà văn Ma Văn Kháng, một cây bút bền bỉ và sáng tạo của văn học Việt Nam. Ở tuổi ngoài 80, ông vẫn miệt mài với trang viết, tiếp tục hành trình văn chương đã trải dài gần ba mươi tác phẩm, từ tiểu thuyết, truyện ngắn đến tản văn. Cuốn tiểu thuyết dày hơn 400 trang này được phát triển từ truyện ngắn “Chim én” – khởi bút của ông gần nửa thế kỷ trước, như một minh chứng cho sự kiên trì và tình yêu với đề tài mà ông theo đuổi. Đáng chú ý, Ma Văn Kháng, sinh ra tại làng Kim Liên, Hà Nội, lại dành sự quan tâm đặc biệt cho văn hóa và con người miền núi Tây Bắc, nơi ông không sinh ra và lớn lên. Điều này càng làm nổi bật tình yêu và sự thấu hiểu sâu sắc của ông đối với mảnh đất này.
Lấy bối cảnh vùng núi rừng Tây Bắc vào cuối những năm 40 – đầu những năm 50 của thế kỷ trước, “Chim Én Liệng Trời Cao” khắc họa bức tranh hùng tráng về cuộc chiến chống Pháp của đồng bào các dân tộc Tày, Dao tại địa bàn Cam Đồng. Câu chuyện xoay quanh nhân vật Tiển, một cậu bé thôn quê lớn lên trên lưng trâu, hồn nhiên ngắm nhìn những đàn chim én liệng trời cao. Hành trình trưởng thành của Tiển gắn liền với sự thức tỉnh về tinh thần đấu tranh cách mạng, từ một cậu bé hồn nhiên trở thành một chiến sĩ dũng cảm, góp phần vào cuộc chiến giành độc lập tự do cho quê hương.
Ma Văn Kháng được ví như người H’Mông cần mẫn trồng lúa trên nương, lặng lẽ, kiên trì và bền bỉ với sự nghiệp văn chương. Ông không ồn ào, không phô trương, chỉ miệt mài sáng tạo, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả, đặc biệt qua những tác phẩm viết về cuộc sống của đồng bào dân tộc miền núi. Từ tập truyện đầu tay “Xa Phủ” đến “Đồng Bạc Trắng Hoa Xòe”, Ma Văn Kháng đã khẳng định vị thế của mình trong dòng văn học này. Giống như Nam Cao với “Ở Rừng”, Ma Văn Kháng mở ra một cánh cửa mới cho văn học miền núi Việt Nam thời kỳ sau Cách mạng tháng Tám, bằng những nét vẽ chân thực, nghiêm túc và đầy sức sống.
“Chim Én Liệng Trời Cao” hứa hẹn sẽ là một làn gió mới cho văn học đương đại, khơi dậy niềm đam mê đọc sách và niềm tin vào sức mạnh của văn chương. Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về cuộc chiến đấu anh dũng mà còn là hành trình trưởng thành đầy cảm xúc của một con người, đồng thời là sự tôn vinh vẻ đẹp văn hóa của vùng đất Tây Bắc. Cuốn sách này xứng đáng được đặt cạnh những tác phẩm xuất sắc khác của Ma Văn Kháng như “Đồng bạc trắng hoa xòe” (1979), “Vùng biên ải” (1983), “Hoa gạo đỏ”, “Trái chín mùa thu”,… và chắc chắn sẽ là một lựa chọn không thể bỏ qua cho những ai yêu mến văn học giàu bản sắc dân tộc.
