“Cố Định Một Đám Mây” của Nguyễn Ngọc Tư là một tác phẩm ngắn đầy ám ảnh, đưa người đọc vào hành trình khám phá những nghịch lý của đời sống ở miền Nước Mặn, nơi tuổi trẻ đối diện với sự chán chường và tuyệt vọng. Nhan đề đầy chất thơ và triết lý, vừa thể hiện khát khao níu giữ những điều mong manh như mây, vừa ám chỉ sự bất lực và vô vọng trước những thực tại không thể thay đổi. Giống như Xuân Diệu muốn “tắt nắng đi”, “buộc gió lại”, nhân vật trong truyện cũng khao khát thực hiện điều không tưởng, nhưng khác biệt ở chỗ, họ đã thực sự cố gắng, dù biết trước kết quả.
Câu chuyện xoay quanh Ái và Biền, hai tâm hồn trẻ lạc lõng giữa vùng đất cằn cỗi mang cái tên đầy ẩn ý “Nước Mặn”. Ái đánh mất niềm tin và tìm cách trốn chạy, nhưng ngay cả khi rời xa quê hương, cô vẫn không tìm thấy sự chắc chắn ở nơi mới. Biền, tuy lạc quan hơn, vẫn phải đối mặt với những khó khăn chồng chất của cuộc sống. Tình yêu của họ nảy nở giữa những hình ảnh u tối, giữa bãi tha ma vào buổi chiều tà, như một nỗ lực le lói chống lại sự ngột ngạt của cái chết. Nguyễn Ngọc Tư tài tình sử dụng không gian khép kín và thời gian như ngừng trôi để tạo nên một bối cảnh đầy ám ảnh, nơi cái chết dường như lấn át mọi ánh sáng và sự sống.
Mối quan hệ giữa Ái và Biền được khắc họa một cách nhanh chóng nhưng sâu sắc, đầy những mâu thuẫn và khoảng cách. Tình yêu của họ không được thể hiện qua những lời nói hay hành động rõ ràng, mà chỉ hiện hữu qua những dấu vết mong manh, những suy nghĩ tưởng chừng như không hòa hợp. Những đoạn đối thoại ngắn ngủn càng làm nổi bật sự không đồng điệu giữa hai tâm hồn, khiến cho sự thấu hiểu trở nên xa xỉ. Đến cuối truyện, người đọc không khỏi xót xa cho Biền, người chưa bao giờ thực sự chạm đến trái tim của Ái.
Thông qua những trang viết đầy nghẹt thở, Nguyễn Ngọc Tư không chỉ kể về cuộc sống mà còn về cách cái chết thẳng thắn đối diện với mỗi nhân vật, từ người nghèo đến người giàu. Trên mảnh đất Nước Mặn, chỉ có người đã ra đi mới thực sự là “người ở lại”, như lời của Ái. Câu chuyện về Ái và Biền, về miền đất Nước Mặn khắc nghiệt, là một bài thơ buồn về tình yêu, về sự sống và cái chết, về những khát khao mong manh và sự bất lực của con người trước số phận. Với ngôn từ phong phú, chân thật và đầy tinh tế, “Cố Định Một Đám Mây” là một tác phẩm đáng đọc và suy ngẫm, một minh chứng cho tài năng của Nguyễn Ngọc Tư trong việc chạm đến những góc khuất sâu kín nhất của tâm hồn con người.
