Slawomir Mrozek, một trong những cây bút hài hước xuất sắc nhất Ba Lan nửa thế kỷ qua, đã mang đến cho độc giả tập truyện ngắn đặc sắc mang tên “Con Voi”. Qua lăng kính châm biếm sắc sảo, Mrozek khéo léo phơi bày những nghịch lý, tật xấu trong đời sống thường nhật, mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, đồng thời lên án cách giáo dục thô bạo. Mỗi câu chuyện trong “Con Voi” đều là một tầng lớp ý nghĩa đan xen, thôi thúc người đọc khám phá hết lần này đến lần khác, mỗi lần lại phát hiện ra những điều mới mẻ, thú vị. Bạn không cần phải là một chuyên gia về văn học Ba Lan để có thể đồng cảm và thích thú với những câu chuyện như “Cuộc sống mới”, bởi lẽ những vấn đề mà Mrozek đề cập đến đều mang tính phổ quát, chạm đến những trăn trở của con người trong cuộc sống hiện đại. Bản dịch tài hoa của Lê Bá Thự đã bắc một nhịp cầu vững chắc, đưa góc nhìn về xã hội Ba Lan đến gần hơn với độc giả Việt Nam, một cách chân thực và đầy cảm xúc.
“Con Voi”, truyện ngắn tiêu biểu nhất của Mrozek, đồng thời cũng là một phần trong sách giáo khoa Ba Lan nhiều năm qua, là câu chuyện về sự tham lam của một vị Giám đốc vườn thú, gây ra hậu quả khôn lường chỉ vì lợi ích cá nhân. Hình ảnh con voi trở thành biểu tượng cho sự ngu xuẩn và lòng tham, làm méo mó môi trường giáo dục, khiến giáo viên bị nghi ngờ, học sinh thì ước ao không có con voi tồn tại. Những truyện ngắn khác như “Tượng thi hào”, “Vườn bách thú” cũng tiếp tục đào sâu vào bản chất con người, phê phán những hành vi lừa dối và tham vọng quá đà.
Nếu bạn yêu thích thể loại văn học châm biếm sâu cay mà vẫn ẩn chứa nét hài hước tinh tế, “Con Voi” chắc chắn là một lựa chọn không thể bỏ qua. Tập truyện ngắn này mở ra cánh cửa để bạn khám phá văn học Ba Lan đương đại qua ngòi bút tài năng của Slawomir Mrozek. Từ sự hỗn loạn trong hệ thống quản lý bệnh viện, những ca phẫu thuật sai lầm đến mức biến đổi giới tính bác sĩ, cho đến sự vô lý ẩn chứa hợp lý trong cuộc sống của hai anh em sinh đôi trong truyện “Sự đời”, Mrozek khiến người đọc vừa suy ngẫm vừa bật cười.
Mrozek còn mỉa mai những kẻ đa cảm, tự chuốc lấy đau khổ không cần thiết trong “Chuyến tàu tốc hành đêm”. Trong “Mất ngủ vì logic”, ông chỉ ra rằng logic không phải lúc nào cũng đúng, đôi khi chỉ mang đến sự phiền toái như trường hợp của người đàn ông mất ngủ vì một con chuột. “Người bạn nhỏ” lại là câu chuyện về một kẻ trốn tránh tội lỗi bằng cách đổ lỗi cho con mèo, để rồi càng lún sâu vào vũng bùn tội lỗi, cuối cùng phải nhận ra rằng “gieo nhân nào gặt quả nấy”.
“Con Voi” là tuyển tập 85 truyện ngắn được tuyển chọn kỹ lưỡng từ bộ sưu tập đồ sộ gần bốn trăm truyện ngắn và cực ngắn của Mrozek, xuất bản năm 1999. Đây là một cơ hội tuyệt vời để bạn trải nghiệm sự đa dạng và phong phú trong phong cách viết của một tác giả hiện đại được yêu thích trên toàn thế giới, với các tác phẩm được dịch ra nhiều ngôn ngữ. Hãy cùng bước vào thế giới truyện ngắn của Slawomir Mrozek và khám phá những tầng ý nghĩa sâu sắc ẩn sau lớp vỏ hài hước dí dỏm.
