Cuộc xung đột Israel-Palestine, một trong những cuộc tranh chấp dai dẳng và bi thương nhất thế giới, được mổ xẻ một cách chi tiết và sắc sảo trong cuốn sách “Cuộc Chiến Không Kết Thúc: Người Israel & Palestine Trong Cuộc Chiến Giành Vùng Đất Hứa” của tác giả Anton La Guardia. Cuốn sách này không chỉ đơn thuần tường thuật lại lịch sử mà còn đào sâu vào gốc rễ của cuộc xung đột kéo dài hàng thế kỷ này, bắt nguồn từ yêu sách của cả hai dân tộc đối với mảnh đất thiêng liêng Palestine.
Từ thời Trung Cổ, vùng đất này đã là tâm điểm của sự đan xen giữa lịch sử, tôn giáo và chính trị. Người Do Thái xem Palestine là “Vùng Đất Hứa” theo kinh thánh, trong khi người Ả Rập Palestine đã định cư và sinh sống tại đây qua nhiều thế hệ. Sự mâu thuẫn này trở nên trầm trọng hơn sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, khi Anh Quốc được Liên Minh Quốc gia ủy thác quản lý Palestine và đồng thời hứa hẹn ủng hộ việc thành lập một “điểm định cư quốc gia cho người Do Thái” thông qua Tuyên ngôn Balfour năm 1917, gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng Ả Rập.
Sự gia tăng di cư của người Do Thái vào Palestine dưới sự bảo hộ của Anh Quốc sau Chiến tranh thế giới thứ hai càng làm leo thang căng thẳng, dẫn đến xung đột bạo lực giữa hai cộng đồng. Nghị quyết 181 của Liên Hiệp Quốc năm 1947, chia cắt Palestine thành hai quốc gia Do Thái và Ả Rập, đã không thể xoa dịu tình hình mà ngược lại, châm ngòi cho cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel lần thứ nhất năm 1948 sau khi Anh Quốc rút khỏi Palestine và nhà nước Israel được tuyên bố thành lập. Cuộc chiến này đã dẫn đến thảm kịch hàng trăm ngàn người Palestine phải rời bỏ quê hương.
Những thập kỷ tiếp theo chứng kiến chuỗi xung đột vũ trang liên miên giữa Israel và các nhóm vũ trang Palestine, nổi bật là cuộc chiến tranh 6 ngày năm 1967, chiến tranh Yom Kippur năm 1973 và cuộc nổi dậy Intifada năm 1987. Dù tiến trình hòa bình Oslo trong những năm 1990 đã le lói hy vọng, nhưng vẫn chưa thể giải quyết tận gốc những vấn đề cốt lõi.
Số phận của hàng triệu người tị nạn Palestine, phải sống trong các trại tị nạn ở Bờ Tây, Dải Gaza, các nước Ả Rập và trên toàn thế giới, vẫn là một vết thương chưa lành. Quyền trở về quê hương hay được bồi thường của họ vẫn chưa được đáp ứng. Đồng thời, việc người Do Thái tiếp tục định cư tại Bờ Tây và Đông Jerusalem càng làm gia tăng căng thẳng và xung đột với người Palestine.
Thông qua việc phân tích khách quan và sâu sắc các sự kiện lịch sử then chốt, tác giả Anton La Guardia đã làm sáng tỏ những nguyên nhân sâu xa của cuộc xung đột, nhấn mạnh quyền đòi hỏi chính đáng của cả hai bên đối với vùng đất này dựa trên nền tảng lịch sử và tôn giáo. “Cuộc Chiến Không Kết Thúc” là một tác phẩm cần thiết cho bất kỳ ai muốn hiểu rõ hơn về một trong những cuộc xung đột phức tạp và kéo dài nhất trong lịch sử hiện đại.
