Cuốn sách “Cuộc Đại Lạm Phát Và Những Hệ Lụy” của Robert J. Samuelson đưa độc giả vào một hành trình khám phá cuộc khủng hoảng kinh tế đầy biến động tại Hoa Kỳ trong những năm 1970. Tác giả tỉ mỉ phân tích nguyên nhân, diễn biến và những hệ lụy sâu rộng mà cơn bão lạm phát này gây ra cho nền kinh tế và xã hội Mỹ, qua đó rút ra những bài học quý giá cho hiện tại và tương lai.
Samuelson chỉ ra cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 do OPEC khởi xướng là cú hích đầu tiên, đẩy giá dầu leo thang đột biến. Hệ quả là giá nguyên vật liệu và chi phí sản xuất tăng vọt, tạo tiền đề cho lạm phát bắt đầu bùng phát. Bên cạnh đó, chính sách tiền tệ nới lỏng và chi tiêu công quá mức của Chính phủ Mỹ thời bấy giờ, nhằm kích thích kinh tế, đã vô tình tiếp thêm nhiên liệu cho ngọn lửa lạm phát, khi cung tiền tăng mạnh vượt xa nhu cầu thực tế.
Giai đoạn từ 1973 đến 1979 chứng kiến lạm phát tại Mỹ leo thang chóng mặt, từ mức 6% năm 1973 lên đến con số kỷ lục 13,3% vào năm 1979. Giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng phi mã, gây ra những khó khăn chồng chất cho đời sống người dân, đặc biệt là nhóm người có thu nhập cố định như công chức và người hưu trí.
Tác giả không chỉ dừng lại ở việc mô tả diễn biến của cuộc khủng hoảng, mà còn đào sâu vào những hệ lụy lâu dài của nó. Lạm phát bào mòn giá trị tiết kiệm của người dân do lãi suất thực tế âm, làm suy yếu sức cạnh tranh của nền kinh tế Mỹ do đồng USD mất giá và khiến ngân sách quốc gia thâm hụt nghiêm trọng do chi phí lãi suất tăng cao. Sự bất ổn về giá cả còn khiến doanh nghiệp và người tiêu dùng e dè trong việc chi tiêu và đầu tư, kìm hãm tăng trưởng kinh tế.
Cuộc chiến chống lạm phát buộc Chính phủ Mỹ phải áp dụng chính sách tiền tệ thắt chặt bằng cách tăng lãi suất, hạn chế tín dụng, đồng thời cắt giảm chi tiêu công và thuế để kiểm soát lượng tiền trong lưu thông. Phải đến năm 1982, lạm phát mới được kiềm chế xuống mức 3,2%, nhưng cái giá phải trả là một cuộc suy thoái kinh tế kéo dài và tỷ lệ thất nghiệp tăng cao.
“Cuộc Đại Lạm Phát Và Những Hệ Lụy” của Robert J. Samuelson là một tác phẩm phân tích sắc sảo, cung cấp cái nhìn toàn diện về một trong những giai đoạn kinh tế đầy thử thách của Hoa Kỳ. Cuốn sách không chỉ có giá trị nghiên cứu về lạm phát và chính sách kinh tế vĩ mô, mà còn mang đến những bài học sâu sắc về việc phòng ngừa và kiểm soát lạm phát một cách hiệu quả, giúp chúng ta trang bị kiến thức để đối mặt với những thách thức kinh tế tương tự trong tương lai.
