Nikola Tesla, một trong những bộ óc vĩ đại nhất của thế kỷ 19 và 20, đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử khoa học và công nghệ với những đóng góp mang tính cách mạng cho sự phát triển của điện xoay chiều – nền tảng của hệ thống điện mà chúng ta vẫn đang sử dụng ngày nay. Cuốn tự truyện “Cuộc Đời Kỳ Lạ Của Nikola Tesla” là hành trình đầy cảm hứng về cuộc đời và sự nghiệp của chính ông, từ những năm tháng tuổi thơ cho đến những suy tư cuối đời.
Sinh ra tại Croatia năm 1856 trong một gia đình có truyền thống tôn giáo, ngay từ nhỏ Tesla đã bộc lộ thiên tài toán học và khoa học vượt trội. Hành trình học thuật của ông bắt đầu tại Đại học Graz (Áo) năm 1875, nơi ông bắt đầu khám phá thế giới điện năng. Sau đó, ông tiếp tục theo đuổi đam mê tại Đại học Praha và tốt nghiệp kỹ sư điện vào năm 1880.
Những năm tháng đầu sự nghiệp, Tesla làm việc tại các công ty điện ở Budapest và Paris, tích lũy kinh nghiệm và ấp ủ giấc mơ về một tương lai vận hành bằng điện xoay chiều. Năm 1882, ông đặt chân đến Mỹ, vùng đất hứa hẹn cho những ý tưởng đột phá. Tại đây, ông làm việc cho Thomas Edison, người tiên phong của điện một chiều. Tuy nhiên, sự khác biệt trong tầm nhìn về tương lai của điện năng đã dẫn đến sự chia tay giữa hai thiên tài, mở ra con đường riêng cho Tesla với việc thành lập công ty của chính mình.
Năm 1888 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng với phát minh động cơ điện xoay chiều không chổi than, một sáng chế then chốt cho sự phát triển của điện xoay chiều. Cùng với hàng loạt bằng sáng chế về hệ thống phân phối điện xoay chiều, Tesla đã đặt nền móng cho việc thay thế điện một chiều, đưa điện xoay chiều trở thành tiêu chuẩn của ngành công nghiệp điện toàn cầu.
Tuy nhiên, di sản của Tesla không chỉ dừng lại ở điện xoay chiều. Ông là một nhà khoa học đa tài với những khám phá đột phá về điện từ trường và sóng vô tuyến. Năm 1893, ông chế tạo thành công thiết bị truyền tin bằng sóng vô tuyến đầu tiên, mở ra kỷ nguyên truyền thông không dây. Những nghiên cứu về dòng điện tần số cao vào những năm 1890 đã dẫn đến sự ra đời của máy biến áp Tesla, thiết bị tạo ra dòng điện có điện áp và tần số cực cao, cho phép ông thực hiện các thí nghiệm tiên phong về điện từ trường và plasma, nổi bật nhất là thí nghiệm tia sét nhân tạo đầy ngoạn mục tại Colorado Springs năm 1899.
Tesla ấp ủ những giấc mơ vĩ đại, vượt xa cả những thành tựu hiện có. Ông hình dung về một thế giới được kết nối bằng năng lượng không dây với dự án tháp phát sóng vô tuyến ở New York. Ông cũng theo đuổi ý tưởng về vũ khí hủy diệt hàng loạt dựa trên năng lượng vô tuyến. Tuy nhiên, những dự án này đã không thể hoàn thành do thiếu kinh phí. Trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, Tesla tiếp tục cống hiến trí tuệ với các đề xuất về hệ thống phòng thủ bằng tia laser và tàu ngầm không người lái điều khiển bằng sóng vô tuyến, nhưng tiếc rằng chúng không được chấp nhận.
Những năm cuối đời, Tesla sống trong cô độc và nghèo khó. Ông dành thời gian cho những ý tưởng khoa học viễn tưởng như liên lạc với người ngoài hành tinh, thiết bị bay dựa trên nguyên lý điện từ và vũ trụ học. “Cuộc Đời Kỳ Lạ Của Nikola Tesla” không chỉ là câu chuyện về một nhà phát minh thiên tài mà còn là bức chân dung về một con người với trí tưởng tượng vô hạn, một cuộc đời đầy thăng trầm và những khát khao chinh phục những giới hạn của khoa học. Mời bạn đọc khám phá câu chuyện phi thường này qua bản dịch của Nguyễn Hưởng và Nguyễn Hạo Nhiên.
