“Đại Nam Liệt Truyện” là bộ sử liệu đồ sộ ghi chép tiểu sử và công trạng của những danh nhân Việt Nam dưới thời Nguyễn, do Quốc Sử Quán triều Nguyễn biên soạn. Tập 4, “Chính Biên (Tam tập)”, là phần tiếp nối quan trọng, khắc họa bức tranh toàn cảnh về những cá nhân xuất chúng đã góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước trong giai đoạn lịch sử đầy biến động này.
Được chia thành ba quyển, “Chính Biên” bao quát một khoảng thời gian dài từ năm Minh Mạng thứ 2 (1821) đến năm Duy Tân thứ 10 (1916). Quyển thứ nhất tập trung vào giai đoạn từ 1821 đến 1845, quyển thứ hai từ 1848 đến 1862, và quyển thứ ba từ 1863 đến 1916. Sự phân chia này cho phép người đọc theo dõi diễn biến lịch sử và sự thay đổi trong đội ngũ nhân tài qua các thời kỳ khác nhau của triều Nguyễn.
Hàng trăm danh nhân thuộc nhiều lĩnh vực được ghi chép tỉ mỉ trong “Đại Nam Liệt Truyện 4”. Từ những vị quan văn võ tài ba, những nho sĩ uyên bác, thi hào lỗi lạc, đến những nhà khoa bảng xuất chúng, nhà nông nghiệp cần mẫn, nhà giáo dục tâm huyết, nhà buôn bán tài giỏi, nhà khoa học uyên thâm… Tất cả đều là những nhân vật có đóng góp to lớn cho sự phát triển và bảo vệ đất nước dưới thời Nguyễn.
Tác phẩm không chỉ đơn thuần liệt kê tiểu sử mà còn đi sâu vào sự nghiệp, công trạng, tài năng và đức độ của từng nhân vật. Độc giả sẽ được gặp gỡ những tên tuổi lẫy lừng như Lê Văn Duyệt, vị đại thần có công đánh đuổi quân Xiêm, giữ vững biên cương phía Nam; Trần Đình Tấn, nho sĩ danh tiếng với tài thi văn xuất chúng; Nguyễn Tri Phương, đại thần từng giữ nhiều trọng trách trong triều đình; Phan Thanh Giản, nho sĩ uyên bác từng giữ chức Tri phủ Trấn Biên; và Nguyễn Đình Chiểu, nhà nho yêu nước, danh tướng kháng Pháp kiên cường. Mỗi nhân vật đều được khắc họa sinh động, giúp người đọc hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử và những đóng góp cụ thể của họ.
“Đại Nam Liệt Truyện 4: Chính Biên (Tam tập)” không chỉ là một bộ sử liệu quý giá mà còn là một tác phẩm văn hóa phản ánh truyền thống tôn vinh những người có công với đất nước. Thông qua việc ghi chép công trạng của các bậc tiền nhân, tác phẩm góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Đây là nguồn tư liệu vô cùng hữu ích cho những ai muốn tìm hiểu sâu hơn về lịch sử, con người và văn hóa Việt Nam dưới thời Nguyễn. Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.