“Đám Đông Cô Đơn” của David Riesman, xuất bản lần đầu năm 1950, là một trong những tác phẩm xã hội học có sức ảnh hưởng nhất thế kỷ 20, với phiên bản tiếng Việt ra mắt năm 2013 do Thiên Nga dịch. Không chỉ là một tựa đề đầy ẩn ý, cuốn sách còn là thành quả của quá trình nghiên cứu chuyên sâu và công phu, được chắt lọc từ kinh nghiệm 20 năm giảng dạy của Riesman tại Đại học Harvard về chuyên đề “Tính cách Mỹ và cấu trúc xã hội”.
Tác phẩm đánh dấu một bước ngoặt trong việc nghiên cứu tính cách con người Mỹ, đồng thời đặt nền móng cho các nghiên cứu so sánh xã hội học với các quốc gia khác. “Đám Đông Cô Đơn” phổ biến hóa các khái niệm “nội tại định hướng” và “ngoại tại định hướng”, trở thành công cụ hữu ích để phân tích sự chuyển dịch trong tính cách con người. Qua đó, Riesman chỉ ra rằng cả hai khuynh hướng này đều không đảm bảo cho con người đạt được tự do và hạnh phúc thực sự.
Vượt ra khỏi phạm vi nước Mỹ, cuốn sách còn khắc họa bức tranh toàn cảnh về xã hội hiện đại trong bối cảnh toàn cầu hóa. Tác giả không chỉ phân tích những hạn chế của cá nhân và xã hội mà còn gợi mở những cơ hội để con người hướng tới một cuộc sống hạnh phúc hơn. Sau hơn 6 thập kỷ, “Đám Đông Cô Đơn” vẫn giữ nguyên giá trị trong việc lý giải các vấn đề xã hội đương đại.
Hành trình đến với xã hội học của David Riesman khá đặc biệt. Mốn gốc là một luật sư, nhưng bước ngoặt năm 1941 đã đưa ông đến với lĩnh vực nghiên cứu xã hội. Sự hợp tác với các nhà xã hội học cùng vốn sống phong phú đã thôi thúc Riesman chuyển hướng sang con đường học thuật. Ông bắt đầu giảng dạy tại Đại học Chicago năm 1946, sau đó chuyển đến Đại học Yale năm 1948 và khởi động dự án nghiên cứu đầu tay, chính là cuốn “Đám Đông Cô Đơn”. Năm 1958, ông trở thành giáo sư tại Đại học Harvard, nơi ông gắn bó với chuyên đề “Tính cách Mỹ và cấu trúc xã hội” suốt hai thập kỷ.
Bên cạnh sự nghiệp học thuật, Riesman còn là một nhà hoạt động xã hội tích cực. Ông từng là cố vấn cho nhóm Vì hòa bình Tocsin tại Harvard, đảm nhiệm vai trò biên tập cho một tạp chí bình luận chính trị và tham gia nhiều diễn đàn thảo luận về các vấn đề chính trị – xã hội tại Mỹ. Ông cũng là một cây bút sắc sảo, thường xuyên viết bài bình luận phản đối vũ khí hạt nhân. “Đám Đông Cô Đơn” chính là di sản trí tuệ quý giá mà David Riesman để lại cho hậu thế, khẳng định vị trí của ông như một nhà xã hội học lỗi lạc.
