“Đạo: Con Đường Không Lối” của Osho là một hành trình khám phá triết lý Đạo giáo đầy mới mẻ và sâu sắc, dựa trên năm câu chuyện ngụ ngôn từ cuốn Liệt Tử. Không đơn thuần là một cuốn sách giải thích giáo lý, Osho sử dụng lối kể chuyện đầy chất thơ và nghệ thuật để dẫn dắt người đọc vào thế giới huyền bí của Đạo. Qua từng chương, mỗi chương xoay quanh một chủ đề cốt lõi trong cuộc sống như hạnh phúc, sự an ủi, hối tiếc, ý nghĩa của sự sống và giá trị của tĩnh lặng, Osho khơi gợi trong lòng người đọc những suy tư về bản chất thực sự của tồn tại.
Cuốn sách được chia thành năm chương, mỗi chương tương ứng với một câu chuyện ngụ ngôn và một bài giảng của Osho. Chương Một, “Ai mới là người hạnh phúc?”, đặt ra câu hỏi về định nghĩa đích thực của hạnh phúc, liệu nó có nằm ở sự sống hay cái chết, sự tồn tại hay hư vô. Chương Hai, “Người biết cách tự an ủi”, khám phá khả năng tự chữa lành và tìm thấy bình yên nội tại giữa những biến động của cuộc đời. Chương Ba, “Không hối tiếc”, bàn về nghệ thuật sống trọn vẹn từng khoảnh khắc và buông bỏ những gánh nặng của quá khứ. Chương Bốn, “Sống”, đi sâu vào ý nghĩa thực sự của sự sống, vượt lên trên những định kiến và khuôn mẫu xã hội. Cuối cùng, Chương Năm, “Tốt nhất là tĩnh lặng, tốt nhất là trống rỗng”, đề cao giá trị của sự tĩnh lặng và trống rỗng như một con đường dẫn đến sự giác ngộ.
Không chỉ dừng lại ở việc diễn giải các câu chuyện ngụ ngôn, Osho còn dành riêng một phần Hỏi – Đáp để giải đáp những thắc mắc của người nghe về cách áp dụng triết lý Đạo giáo vào cuộc sống thường nhật. Đây là cầu nối giữa lý thuyết và thực hành, giúp người đọc tìm thấy những hướng dẫn cụ thể để sống một cuộc sống ý nghĩa hơn.
Osho tiếp cận Đạo giáo không phải như một nhà thần học mà như một nhà huyền môn, ông không nói “về” Đạo mà nói “chuyện” Đạo, không lý giải mà trải nghiệm, không đưa ra giáo điều mà khơi gợi sự tự khám phá. Ông nhấn mạnh vào tính cá nhân và tự do trong hành trình tìm kiếm chân lý. Con đường của Đạo, theo Osho, là “con đường không lối”, một con đường không có sẵn trên bản đồ, không có dấu vết để lần theo, mỗi người phải tự mình khai phá. Đó là con đường của sự mạo hiểm, của thử thách và của sự tự do tuyệt đối. Cuốn sách là lời mời gọi đến những ai khao khát tìm kiếm một lối sống chân thực, tự do và ý nghĩa hơn, một cuộc sống không bị ràng buộc bởi những khuôn mẫu, định kiến hay những hệ thống tư tưởng đã được định sẵn.
Một trong những câu chuyện ngụ ngôn được Osho phân tích trong cuốn sách kể về hành trình của một chàng trai trẻ tìm đến bức tượng Lão Tử. Chàng trai lo sợ trước quãng đường dài trăm dặm, nhưng một cụ già đã chỉ cho anh ta thấy rằng hành trình dài nhất cũng chỉ được tạo nên từ những bước chân nhỏ bé. Câu chuyện không chỉ là bài học về sự kiên trì mà còn là ẩn dụ cho hành trình tâm linh, nơi mỗi bước chân là một trải nghiệm, một khám phá và một sự trưởng thành. Qua câu chuyện, Osho truyền tải thông điệp sâu sắc của Đạo giáo: Hành trình chính là đích đến, và cuộc sống là một cuộc hành hương không ngừng nghỉ.