“Đất Nước Tôi Và Thế Giới”, tập thứ hai trong bộ hồi ký của cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev, mở ra cánh cửa dẫn bạn vào hành trình chính trị đầy biến động của một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất thế kỷ 20. Qua gần 800 trang sách, Gorbachev đã khắc họa chân thực cuộc đời mình, từ tuổi thơ bình dị ở vùng Stavropol nông thôn, những năm tháng học tập và làm việc tại Moscow, cho đến khi vươn lên nắm giữ vị trí lãnh đạo tối cao của Đảng Cộng sản Liên Xô.
Tác phẩm không chỉ là câu chuyện cá nhân mà còn là bức tranh toàn cảnh về bối cảnh chính trị – xã hội Liên Xô trong những năm 1970-1980. Gorbachev tái hiện một đế chế đang bên bờ vực sụp đổ, gánh nặng bởi hệ thống kinh tế kế hoạch hóa quan liêu, lạc hậu. Năm 1985, khi trở thành Tổng Bí thư, ông nhận thức sâu sắc về nhu cầu thay đổi để tồn tại. Từ đó, hai chính sách cải cách lịch sử ra đời: Perestroika (cải tổ kinh tế) và Glasnost (công khai hóa, tự do ngôn luận). Gorbachev hy vọng sẽ thổi luồng sinh khí mới vào nền kinh tế trì trệ và mở ra không gian dân chủ cho người dân Liên Xô.
Tuy nhiên, con đường cải cách không trải đầy hoa hồng. Gorbachev thẳng thắn thừa nhận những hậu quả ngoài ý muốn, khi nền kinh tế sau cải cách lại càng thêm rối ren bởi thiếu kỷ luật, lãng phí và tham nhũng. Làn sóng dân chủ hóa mạnh mẽ cũng vô tình khơi dậy các phong trào ly khai ở các nước cộng hòa, đẩy nhanh tiến trình tan rã của Liên Xô vào năm 1991. Dù vậy, Gorbachev vẫn kiên định với niềm tin rằng con đường ông đã chọn là đúng đắn và sự sụp đổ của Liên Xô là điều không thể tránh khỏi.
Bên cạnh những phân tích sâu sắc về cải cách và sự sụp đổ của Liên Xô, cuốn sách còn hé lộ những góc khuất thú vị trong mối quan hệ giữa Gorbachev với các nhà lãnh đạo thế giới đương thời, như Tổng thống Mỹ Ronald Reagan, Thủ tướng Anh Margaret Thatcher và lãnh đạo phong trào Đoàn kết Ba Lan Lech Walesa. Những tương tác ngoại giao phức tạp, vừa hợp tác vừa đối đầu, đặc biệt trong vấn đề kiểm soát vũ khí hạt nhân và việc rút quân khỏi Đông Âu, được Gorbachev thuật lại một cách sinh động và chi tiết.
“Đất Nước Tôi Và Thế Giới” là một tác phẩm lịch sử quý giá, cung cấp cái nhìn từ bên trong về một giai đoạn then chốt của thế kỷ 20. Với giọng văn chân thực, thẳng thắn, Gorbachev đã tái hiện không chỉ hành trình chính trị của riêng mình mà còn cả những biến động địa chính trị toàn cầu trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh kết thúc. Cuốn sách là lời mời gọi độc giả khám phá những suy nghĩ, động cơ và quyết định của một nhà lãnh đạo đã dám thay đổi thế giới.
