“Đẹp” của Khái Hưng, một tác phẩm xuất sắc thuộc nhóm Tự Lực Văn Đoàn, đưa người đọc vào thế giới nghệ thuật đầy biến động giữa bối cảnh chiến tranh thế giới thứ hai và làn sóng cách mạng vô sản đang lan rộng. Tiểu thuyết mạnh dạn đối đầu với những cảm hứng truyền thống và lề lối gia đình cổ điển, phơi bày một xã hội thờ ơ với nghệ thuật chân chính. Tác phẩm tôn vinh vẻ đẹp, đồng thời cũng lên án sự vô phương, bơ vơ và vô tâm của những kẻ mù quáng chạy theo nghệ thuật vị nghệ thuật.
Trung tâm câu chuyện là mối tình giữa họa sĩ Nam và Lan, con gái của một người bạn. Tình yêu của họ nảy nở từ sự đồng điệu trong tâm hồn nghệ thuật, một tình yêu hiếm hoi, khác biệt hoàn toàn với những mối quan hệ lệch lạc. Sự lãng mạn, đam mê ấy tưởng chừng như vượt lên trên tất cả, nhưng lại chóng vánh như một giấc mộng, kết thúc bằng cuộc hôn nhân không hạnh phúc, phơi bày sự phù phiếm và ích kỷ ẩn sâu trong mỗi con người.
“Đẹp” được xem như tấm gương phản chiếu sự thăng trầm của phong trào Thơ Mới trong thập niên 1930, từ lúc hình thành đến khi lụi tàn. Qua ngòi bút của Khái Hưng, ta bắt gặp hình ảnh những sinh viên ưu tú, đầy nhiệt huyết, khao khát đem tài năng của mình cống hiến cho đất nước thông qua cách mạng nghệ thuật. Họ mang trong mình lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng vượt qua mọi rào cản để theo đuổi đam mê. Thế nhưng, khi đạt được những gì mình mong muốn, họ lại đánh mất chính mình trong vòng xoáy của hư danh, quên đi lý tưởng ban đầu và trách nhiệm với xã hội, để rồi chìm đắm trong sự phù phiếm và tan rã.
Trong bối cảnh xã hội đầy biến động, “Đẹp” của Khái Hưng là một tác phẩm đáng đọc, giúp ta thấu hiểu hơn cuộc sống, tâm hồn và những trăn trở của những người nghệ sĩ giữa dòng chảy lịch sử. Cuốn sách không chỉ là một câu chuyện tình yêu, mà còn là bức tranh toàn cảnh về một thời đại, về những khát vọng, những thất bại và cả sự lạc lối của những tâm hồn đam mê nghệ thuật.
