“Dịch Học Tinh Hoa” của Nguyễn Duy Cần là một cánh cửa mở ra kho tàng tri thức minh triết phương Đông, giúp chúng ta tiếp cận Kinh Dịch – một kỳ thư vốn ẩn chứa vô vàn sự lý của vạn vật. Văn phong cô đọng, ngôn ngữ biểu tượng của Kinh Dịch khiến việc lĩnh hội trở nên đầy thách thức. Cuốn sách này ra đời như một chiếc chìa khóa, chắt lọc những tinh hoa cốt lõi của Chu Dịch, dẫn dắt người đọc từng bước từ những kiến thức căn bản đến những tầng nghĩa sâu xa, đồng thời khai mở khả năng ứng dụng diệu kỳ của Chu Dịch vào cuộc sống hiện đại.
Sự ra đời của “Dịch Học Tinh Hoa” được đón chờ với niềm háo hức lớn lao. Bởi lẽ, Dịch học vốn được xem là nền tảng của tri thức phương Đông, và tác giả Nguyễn Duy Cần – với bề dày kiến thức cả Đông lẫn Tây – đã khéo léo kết hợp tinh túy cổ truyền với phương pháp trình bày hiện đại, giản dị mà sáng rõ, tiếp nối thành công của các tác phẩm trước đó như “Trang Tử Tinh Hoa”, “Lão Tử Tinh Hoa”, “Phật Học Tinh Hoa” và “Đạo Học Tinh Hoa”.
Sự mong mỏi càng trở nên thôi thúc khi chứng kiến những ứng dụng kỳ diệu của Dịch học: từ việc các nhà bác học Trung Hoa nhờ Dịch mà đoạt giải Nobel về khoa học nguyên tử, cho đến việc các học giả phương Tây tìm đến Việt Nam, Trung Quốc để nghiên cứu Dịch; từ việc ứng dụng Dịch vào kỹ thuật hiện đại, cho đến việc một sinh viên nhờ nghe giảng Dịch mà thấu hiểu những bí ẩn của lý số.
Dịch học không chỉ là triết lý suông, mà là nền tảng cho mọi triết học và khoa học phương Đông. Nó bắt nguồn từ sự hòa đồng giữa Tâm con người và Tâm vũ trụ, một sự hợp nhất “thiên nhân” thời nguyên thủy. Dịch không chỉ đơn thuần là sự biến đổi, mà còn là sự bất biến trong biến đổi, là động trong tịnh và tịnh trong động. Dịch là tương đối luận dẫn đến tuyệt đối, là sự thống nhất giữa hai mặt đối lập. Nắm vững nguyên lý vận hành của vũ trụ, con người có thể thấu hiểu lẽ tuần hoàn của sống chết, ứng dụng luật biến động vào cuộc sống, dự đoán tương lai dựa trên hiện tại và quá khứ.
Dựa trên Dịch học, con người xây dựng vũ trụ quan, từ đó luận ra các khía cạnh của nhân sinh, hài hòa với nhịp sống của vạn vật. Dịch cũng là nền tảng cho các khoa học huyền bí phương Đông như Y, Bốc, Tinh, Tướng. Hiểu được Âm Dương tương sinh tương khắc, họa phúc đan xen, thịnh suy tuần hoàn, con người mới thấu triệt chân tướng sự vật, hành động đúng thời điểm, đúng mực thước. Dịch không chỉ là lý thuyết vũ trụ, mà còn là đạo sống, là kim chỉ nam cho mọi tầng lớp, từ bậc cầm quyền trị nước đến người dân bình thường.
Trong khi Tây phương đang tìm đến Dịch học, người Việt Nam càng cần hiểu biết về di sản tinh thần này từ gốc rễ cổ truyền, để tự mình thắp sáng ngọn lửa tri thức thay vì đi xin lửa từ láng giềng. “Dịch Học Tinh Hoa” của Nguyễn Duy Cần chính là một ngọn đuốc soi đường dẫn lối, khơi dậy niềm hứng thú tìm hiểu Dịch học. Tuy nhiên, hiểu Dịch mới chỉ là bước đầu, việc ứng dụng vào các lĩnh vực khác còn là một hành trình dài đầy thử thách. Hy vọng rằng tác giả sẽ tiếp tục cho ra đời những tác phẩm sâu sắc hơn về Dịch học, cũng như vận dụng Dịch lý để phân tích lịch sử, xã hội và văn học, tiếp nối những thành tựu đã đạt được trong các tác phẩm trước đây.
