“Đỏ và Đen” của Stendhal, một tác phẩm kinh điển của văn học Pháp và thế giới, vẫn giữ nguyên sức hút mạnh mẽ với độc giả qua nhiều thế hệ. Dù ban đầu không được giới phê bình đương thời đánh giá cao, ngoại trừ sự công nhận từ Honoré de Balzac, Stendhal, với bút danh của Marie-Henri Beyle, đã dần khẳng định vị thế vững chắc như một trong những giọng văn độc đáo nhất lịch sử văn học, đúng như lời nhận định của Paul Valéry. Sự đón nhận nồng nhiệt của công chúng toàn cầu, thể hiện qua 8 bản dịch tiếng Trung và việc Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy từng chia sẻ đây là cuốn sách yêu thích nhất của ông, càng minh chứng cho sức sống bền bỉ của tác phẩm.
Sinh năm 1783 tại Grenoble, miền Đông nước Pháp, tuổi thơ của Stendhal chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi sự mất mát người mẹ từ sớm và tính cách nghiêm khắc của người cha. Được gửi gắm cho một linh mục, những trải nghiệm giáo dục hà khắc đã gieo vào tâm hồn non nớt của ông ác cảm với giáo hội. Lớn lên trong giai đoạn đầy biến động của thời đại Napoleon, Stendhal đã chứng kiến những thăng trầm lịch sử, góp phần hun đúc nên tư tưởng và phong cách văn chương độc đáo của ông.
Mặc dù khiêm tốn tự nhận viết lách chỉ là sở thích, Stendhal thực sự đã dành rất nhiều tâm huyết cho sự nghiệp sáng tác. Từ những tác phẩm đầu tay như “Tiểu sử của Haydn, Mozart và Metastasio” (1814) và “Lịch sử hội họa Italia” (1817), ông dần định hình phong cách riêng. Năm 1827, Stendhal cho ra mắt tiểu thuyết đầu tay “Armance”, tiếp nối là “Bút ký của một du khách” (1838) – tác phẩm được coi là đỉnh cao sáng tạo của ông lúc sinh thời. Sau khi ông qua đời, hai tiểu thuyết “Lucien Leuwen” và “Lamiel” mới được xuất bản, góp phần hoàn thiện bức tranh toàn cảnh về sự nghiệp văn chương đồ sộ của Stendhal.
Xuất bản năm 1830, “Đỏ và Đen” được lấy cảm hứng từ một sự kiện có thật được đăng tải trên báo chí, mang phụ đề “Ký sự của năm 1830” và lời đề từ đầy ẩn ý “Sự thật, sự thật cay đắng”. Câu chuyện xoay quanh Julien Sorel, một chàng trai trẻ tài năng và đầy tham vọng, vươn lên đỉnh cao của sự lãng mạn nhưng cuối cùng lại gục ngã trước những toan tính chính trị. Thông qua hình tượng nhân vật anh hùng thất bại này, Stendhal đã bóc trần sự giả dối và suy đồi của tầng lớp quý tộc Pháp thế kỷ 19.
Cùng với “Tu viện thành Parme”, “Đỏ và Đen” được đánh giá là tác phẩm tinh tế và đẳng cấp, thể hiện rõ nét phong cách hiện thực phê phán sắc bén của Stendhal. Chính sự nhân văn và tinh tế này đã khiến tác phẩm gặp phải những ý kiến trái chiều, thậm chí bị đánh giá thấp trong giai đoạn Cách mạng Văn hóa ở Trung Quốc. Tuy nhiên, nghịch lý này lại càng khơi gợi sự tò mò và thôi thúc độc giả, đặc biệt là ở quốc gia đông dân này, tìm đến và khám phá vẻ đẹp vượt thời gian của “Đỏ và Đen”. Hãy sẵn sàng đắm chìm trong thế giới đầy mê hoặc của Stendhal!
