“Gương Thầy Trò” của học giả Hoàng Xuân Việt, một tác phẩm kinh điển về đạo lý làm người ra đời từ thập niên 1970, nay được tái bản như lời tri ân sâu sắc gửi đến vị cố học giả uyên bác. Cuốn sách mang đậm dấu ấn thời gian với lối hành văn và từ ngữ có thể lạ lẫm với một số độc giả trẻ ngày nay, nhưng giá trị nhân văn sâu sắc mà nó mang lại vẫn vẹn nguyên theo thời gian.
Tác phẩm khai thác một đề tài muôn thuở nhưng luôn mang tính thời sự: tình thầy trò. Học giả Hoàng Xuân Việt đã tinh tế đúc kết bảy yếu tố làm nên nền tảng của mối quan hệ thiêng liêng này, bao gồm trí tuệ, ý chí, lương tâm, tình cảm và nghệ thuật đối nhân xử thế. Thông qua những câu chuyện về cuộc đời và mối quan hệ thầy trò của các danh nhân xưa nay, tác giả dẫn dắt người đọc chiêm nghiệm về ý nghĩa cao cả và sâu sắc của tình thầy trò, một thứ tình tổng hòa tinh hoa của các loại tình người.
Tình thầy trò, như Platon từng than khóc khi mất đi người thầy vĩ đại Socrates, không chỉ là sự dẫn dắt trên con đường học vấn, mà còn là sự dìu dắt, nâng đỡ trong cuộc đời. Tìm được một người thầy đúng nghĩa là một may mắn lớn lao, cũng như người thầy tìm được những học trò tâm huyết để truyền thụ kiến thức và hoài bão lại là niềm hạnh phúc vô bờ. Tác giả khẳng định, việc tìm được một người thầy chân chính còn quý giá hơn cả trúng số, bởi người thầy không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn là người cố vấn, người bạn đồng hành, nguồn động viên tinh thần vô giá trên bước đường đời.
Cuốn sách cũng đề cập đến những khó khăn trong việc tìm kiếm một người thầy, một người trò như ý. Không phải thầy nào cũng là minh sư, trò nào cũng là đệ tử xứng đáng. Tác giả dẫn chứng những câu chuyện lịch sử, từ Bossuet đến Fénélon, từ Đức Phật đến các đệ tử của Ngài, để minh họa cho sự khó khăn này, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của sự lựa chọn và gắn kết trong mối quan hệ thầy trò.
Học giả Hoàng Xuân Việt (1928-2014), với kiến thức uyên bác trên nhiều lĩnh vực như triết học, thần học, xã hội học, thiên văn học… và khả năng sử dụng thành thạo bảy ngôn ngữ, đã để lại cho đời một kho tàng tri thức đồ sộ với hơn 200 đầu sách, đặc biệt là bộ sách “Học làm người”. Được mệnh danh là “quái kiệt” trong làng sách, những tác phẩm của ông, nay được luật sư Hoàng Cao Sang – một trong những học trò của ông – thay mặt gia đình quản lý tác quyền và lưu giữ, tiếp tục lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc đến các thế hệ độc giả.
Trân trọng kính mời bạn đọc đón đọc “Gương Thầy Trò” của tác giả Hoàng Xuân Việt.