“Hiểu Về Sự Chết” của Sherwin B. Nuland, xuất bản lần đầu năm 1994, là một tác phẩm đầy sức nặng về một chủ đề thường bị né tránh: cái chết. Bác sĩ phẫu thuật người Mỹ Sherwin B. Nuland đã dành cả cuộc đời mình để tìm hiểu về sự sống và cái chết, và cuốn sách này chính là kết tinh của những kinh nghiệm, quan sát, và suy ngẫm của ông trong suốt sự nghiệp y khoa, đặc biệt là khi chăm sóc những bệnh nhân đang ở giai đoạn cuối của cuộc đời.
Thông qua lăng kính y học, Nuland đã mô tả chi tiết quá trình diễn ra của cái chết, bắt đầu từ sự suy yếu dần của các cơ quan quan trọng như não bộ và tim mạch. Sự thiếu hụt oxy và chất dinh dưỡng khiến não bộ tổn thương, các tế bào não chết dần, dẫn đến suy giảm chức năng. Tim đập yếu ớt do thiếu máu, huyết áp giảm mạnh, và hô hấp cũng trở nên khó khăn do não không còn điều khiển được. Cuối cùng, tim ngừng đập, phổi ngừng hoạt động, đánh dấu sự kết thúc của một đời người.
Cuốn sách không chỉ dừng lại ở những diễn biến sinh lý khô khan mà còn đi sâu vào những triệu chứng mà bệnh nhân thường trải qua khi hấp hối. Từ trạng thái ý thức mơ hồ, mất khả năng nhận biết xung quanh, đến hơi thở yếu ớt, làn da xanh xao do thiếu oxy, mạch đập gần như biến mất, tất cả đều được Nuland khắc họa một cách chân thực và đầy cảm xúc. Ông cũng không né tránh những khía cạnh tâm lý phức tạp như sự hoảng sợ, lo lắng, bất an khi đối mặt với cái chết đang đến gần, những cảm xúc rất con người mà bất kỳ ai cũng có thể đồng cảm.
“Hiểu Về Sự Chết” cũng phân tích những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến cái chết, từ ung thư, bệnh tim mạch, đến các bệnh về hô hấp. Nuland chỉ ra rằng ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phương Tây, chiếm khoảng một phần tư tổng số ca tử vong, tiếp theo là bệnh tim mạch và các bệnh về hô hấp. Ông cũng dành một phần đáng kể để nói về những bệnh lý thường gặp ở người già, những yếu tố góp phần vào sự suy giảm sức khỏe và cuối cùng là dẫn đến cái chết.
Tuy nhiên, “Hiểu Về Sự Chết” không chỉ là một cuốn sách y khoa khô khan. Nó còn là một tác phẩm nhân văn sâu sắc, khuyến khích chúng ta đối diện với sự thật về cái chết, một sự thật mà con người hiện đại thường tìm cách né tránh. Nuland lập luận rằng việc chấp nhận cái chết không phải là đầu hàng số phận mà là một cách để sống trọn vẹn hơn, an nhiên hơn, đặc biệt là trong giai đoạn cuối đời. Ông kêu gọi chúng ta chuẩn bị cả về tâm lý và vật chất để những ngày tháng cuối cùng được diễn ra êm đềm, giảm thiểu đau đớn cả về thể xác lẫn tinh thần. “Hiểu Về Sự Chết” là một lời mời gọi suy ngẫm, một lời nhắc nhở về sự hữu hạn của đời người, và hơn hết, là một nỗ lực để tìm kiếm ý nghĩa và sự an yên trong hành trình cuối cùng của cuộc sống.
