“Hội Kín Xứ An Nam” của Georges Coulet là một hành trình khám phá hấp dẫn về thế giới bí ẩn của các hội kín ở Việt Nam giai đoạn cuối thế kỷ 19 đến trước năm 1930. Không chỉ đơn thuần là một công trình nghiên cứu hàn lâm, cuốn sách còn vẽ nên một bức tranh sống động về bối cảnh lịch sử và xã hội đầy biến động của xứ An Nam thời kỳ này. Xuất phát từ sự kinh ngạc của người Pháp trước làn sóng mưu loạn lan rộng khắp các kỳ vương quốc, Coulet tập trung phân tích những vụ án nổi bật như sự kiện Chợ Lớn năm 1913 và vụ Khám Lớn Sài Gòn năm 1916.
Tác giả không chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu các văn bản luật mà còn đi sâu vào giải mã những bí mật của các hội kín thông qua việc phân tích tỉ mỉ cấu trúc tổ chức và cách thức hoạt động tinh vi của chúng. Coulet khéo léo lồng ghép việc nghiên cứu các bộ luật cổ xưa để làm nổi bật sự căng thẳng và xung đột giữa chính quyền Pháp và các hội kín. Qua đó, ông chứng minh rằng ngay cả trong triều đình phong kiến, các hội kín cũng bị coi là mối đe dọa và liên tục bị đàn áp. Từ góc nhìn chính trị, chúng được xem là một nguy cơ tiềm tàng, có khả năng tác động đến tư tưởng quần chúng và kích động các cuộc nổi loạn.
Với tư duy phân tích sắc bén, Coulet giúp độc giả hiểu rõ hơn về động cơ, tổ chức, và tầm ảnh hưởng của các hội kín. Tác phẩm không chỉ mang giá trị nghiên cứu sâu rộng mà còn là một tác phẩm văn hóa, tâm lý học sâu sắc. “Hội Kín Xứ An Nam” cung cấp một cái nhìn đa chiều về một giai đoạn lịch sử đầy biến động, đồng thời hé lộ những khía cạnh bí ẩn về văn hóa và tâm lý xã hội của người Việt Nam thời kỳ này.
Cuốn sách là nguồn tư liệu quý giá cho những ai quan tâm đến lịch sử Việt Nam, đặc biệt là thời kỳ đấu tranh chống Pháp và những nét văn hóa độc đáo của xứ An Nam. “Hội Kín Xứ An Nam” mở ra cánh cửa để độc giả khám phá một phần quan trọng trong di sản văn hóa Việt Nam, làm sáng tỏ những góc khuất của một giai đoạn lịch sử vừa nổi tiếng vừa bí ẩn. Bản dịch tiếng Việt do Nguyễn Thanh Xuân và Phan Tín Dụng thực hiện.
