“Không Nhà” (There There), tiểu thuyết đầu tay đầy ấn tượng của Tommy Orange, là một bản hòa ca đa âm sắc về cuộc sống của 12 người Mỹ bản địa tại Oakland, California. Tất cả đều hướng về lễ hội Powwow, một sự kiện truyền thống quan trọng, như một điểm hội tụ của những câu chuyện riêng lẻ. Được xuất bản năm 2018, tác phẩm nhanh chóng gây tiếng vang và lọt vào vòng chung kết Giải thưởng Pulitzer năm 2019, đồng thời giành được nhiều giải thưởng danh giá khác như Giải Sách Mỹ và Giải PEN/Hemingway dành cho tác giả mới.
Orange mở đầu câu chuyện bằng một bài luận đầy ám ảnh về lịch sử đau thương của người bản địa Mỹ, đặt nền móng cho những mất mát và tổn thương mà các nhân vật phải gánh chịu. Từ đó, ông khéo léo dẫn dắt người đọc vào thế giới nội tâm của từng người, đan xen những mảnh ghép cuộc đời họ qua các ngôi kể thứ nhất, thứ hai và thứ ba. Mỗi nhân vật đều mang trong mình những gánh nặng riêng, từ nghèo đói, nghiện ngập, trầm cảm đến sự mất kết nối với cội nguồn văn hóa. Dù khác biệt, tất cả đều chia sẻ một khát khao chung: tìm kiếm danh tính và ý nghĩa cuộc sống trong xã hội hiện đại.
Điểm sáng trong lối viết của Tommy Orange chính là kỹ thuật kể chuyện đa nhân vật và góc nhìn đa chiều. Ông không chỉ khắc họa chân thực nỗi đau riêng biệt của mỗi cá nhân mà còn tinh tế kết nối họ thông qua lễ hội Powwow. Sự kiện này, vừa là biểu tượng của truyền thống và hy vọng, vừa là nơi bi kịch đau lòng xảy đến, đẩy câu chuyện lên cao trào. “Không Nhà” không chỉ đơn thuần là một cuốn tiểu thuyết, mà còn là một bức tranh phức tạp và đầy cảm xúc về cộng đồng người Mỹ bản địa, một lời lên án mạnh mẽ về bất công xã hội và sự mất mát văn hóa.
Sinh năm 1982, Tommy Orange là nhà văn người Mỹ bản địa thuộc bộ lạc Cheyenne và Arapaho. Lớn lên tại Oakland, California – bối cảnh chính trong “Không Nhà” – Orange đã thấu hiểu sâu sắc những vấn đề mà cộng đồng mình phải đối mặt. Ông tốt nghiệp Viện Nghệ thuật Người Mỹ Bản địa (Institute of American Indian Arts) với bằng MFA, và “Không Nhà” chính là minh chứng cho tài năng văn chương xuất sắc của ông. Tác phẩm hứa hẹn sẽ mang đến cho độc giả một trải nghiệm đọc đầy ám ảnh và suy ngẫm về thân phận con người trong xã hội đương đại. Bản dịch tiếng Việt của Phan Thu Hà sẽ giúp bạn đọc tiếp cận tác phẩm đầy ý nghĩa này.
