Kinh Dịch – Cấu Hình Tư Tưởng Trung Quốc, một tác phẩm của Dương Ngọc Dũng và Lê Anh Minh, khám phá chiều sâu ảnh hưởng của Kinh Dịch – một trong những di sản văn hóa cổ xưa nhất của Trung Hoa – lên sự hình thành và phát triển tư tưởng của dân tộc này. Được thai nghén từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 7 trước Công nguyên, Kinh Dịch, với hệ thống dự đoán dựa trên sự giao thoa của hai thái cực âm dương, đã trở thành nền tảng tư duy, thấm sâu vào mọi mặt đời sống Trung Hoa từ cổ chí kim.
Cuốn sách đi sâu phân tích tác động của Kinh Dịch lên các lĩnh vực triết học, chính trị, xã hội, văn hóa và tôn giáo Trung Quốc. Tác giả Dương Ngọc Dũng và Lê Anh Minh đã tỉ mỉ giải mã cách Kinh Dịch hun đúc nên tư duy luận lý học đặc trưng của người Trung Hoa. Sự tương tác giữa âm và dương, hai nguyên lý nền tảng, đã tạo nên quan niệm về vòng tuần hoàn của vũ trụ, trong đó vạn vật đều mang trong mình cả hai yếu tố này và luôn biến đổi không ngừng. Chính sự biến hóa này đã hình thành nên lối tư duy tổng hợp và biện chứng, một nét đặc trưng trong tư duy của người Trung Hoa.
Ảnh hưởng của Kinh Dịch lên Nho giáo, một hệ tư tưởng then chốt trong lịch sử Trung Quốc, cũng được tác giả làm rõ. Nho giáo đề cao sự hài hòa, trật tự và đạo đức, phản ánh rõ nét quan niệm cân bằng âm dương trong Kinh Dịch. Những khái niệm cốt lõi của Nho giáo như “trung dung”, “vô tâm”, “vô vi” đều mang dấu ấn của triết lý cân bằng và biến hóa liên tục từ Kinh Dịch. Chính Nho giáo, được nuôi dưỡng bởi tư tưởng Kinh Dịch, đã trở thành nền tảng tư tưởng chính trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc.
Không chỉ dừng lại ở triết học và chính trị, Kinh Dịch còn len lỏi vào đời sống tâm linh và văn hóa dân gian Trung Hoa. Các hình thức bói toán, thần bút, phong thủy đều lấy cảm hứng từ quan niệm âm dương và sự biến hóa trong Kinh Dịch, tạo nên một hệ thống tín ngưỡng dân gian đa dạng và phong phú. Ngay cả nghệ thuật thư pháp, một nét đẹp tinh tế của văn hóa Trung Hoa, cũng chịu ảnh hưởng của Kinh Dịch, thể hiện qua các họa tiết mang ý nghĩa biến hóa âm dương.
Đáng chú ý, dù trải qua bao biến động lịch sử và những thay đổi về chính trị, xã hội, tư tưởng, dấu ấn của Kinh Dịch vẫn còn in đậm trong tư duy của người Trung Hoa hiện đại. Nhiều nhà tư tưởng và chính khách đương thời vẫn tìm thấy nguồn cảm hứng từ quan điểm âm dương và sự biến hóa trong Kinh Dịch để phân tích và giải quyết các vấn đề. Tư duy luận lý, tổng hợp và biện chứng, được hun đúc từ Kinh Dịch, vẫn là cốt lõi trong cách tư duy của người Trung Hoa ngày nay.
“Kinh Dịch – Cấu Hình Tư Tưởng Trung Quốc” là một công trình nghiên cứu giá trị, giúp người đọc thấu hiểu sâu sắc hơn về nền tảng tư tưởng và văn hóa Trung Hoa, một nền văn hóa mang đậm dấu ấn của Kinh Dịch – cuốn kinh đồ cổ xưa mà thâm thúy. Cuốn sách này không chỉ làm sáng tỏ vai trò quan trọng của Kinh Dịch trong việc hình thành nên lối tư duy đặc trưng của người Trung Hoa qua nhiều thế hệ, mà còn mở ra cánh cửa để khám phá sự ảnh hưởng sâu rộng và bền bỉ của một di sản văn hóa vĩ đại.
