“Làm Lẽ”, tác phẩm đầu tay của Mạnh Phú Tư (Phạm Văn Thứ), đã vinh dự nhận giải thưởng Tự Lực Văn Đoàn năm 1939, đánh dấu sự xuất hiện của một cây bút văn xuôi đầy triển vọng trong nền văn học Việt Nam trước 1945. Sinh ra tại xã Thanh Lang, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương, cùng quê với danh thủ bóng đá quốc gia Phạm Như Thuần, Mạnh Phú Tư đã để lại dấu ấn sâu đậm với “Làm Lẽ” và tiếp tục sáng tác nhiều tác phẩm khác như “Gây dựng” (1941), “Nhạt tình” (1942), “Sống nhờ” (1942), “Một thiếu niên” (1942), “Người vợ già” (1942),… Sau Cách mạng tháng Tám, ông giữ chức Phó Chủ tịch Uỷ ban hành chính huyện Thanh Hà.
Câu chuyện mở ra với một buổi trưa nắng gắt cuối hè, khắc họa tâm trạng nhân vật trước những thử thách của cuộc đời. “Làm Lẽ” hứa hẹn một trải nghiệm văn chương đầy hứng khởi, đưa người đọc vào một thế giới chân thực và giàu ý nghĩa.
Trong khu vườn nhỏ xinh, Trác cần mẫn dọn dẹp mỗi ngày. Cậu tỉ mỉ xếp rơm rạ vào tua trước khi trời mưa, một thói quen được mẹ dạy bảo để ứng phó với mọi sự thay đổi của thời tiết. Dù Trác cho rằng việc này không cần thiết, mẹ cậu vẫn kiên quyết, khuyên con trai nên chuẩn bị trước mọi tình huống. Và quả nhiên, năm cái tua hứng nước mà Trác chuẩn bị đã phát huy tác dụng sau một cơn mưa bất chợt.
Trác hào hứng kể lại câu chuyện này với những người bạn hàng xóm. Họ cười vang, công nhận sự từng trải của người lớn tuổi và hài hước tự ví mình sẽ trở nên “lão lẩm” như vậy khi về già.
Cuộc sống của Trác diễn ra đều đặn, mọi công việc được sắp xếp đâu ra đấy. Với kế hoạch được vạch sẵn từ sớm, Trác hoàn thành mọi việc gọn gàng, không chút bỏ sót cho đến tận tối. Mỗi sáng thức dậy, cậu đã sẵn sàng cho một ngày mới với những nhiệm vụ đã được lên kế hoạch từ trước.
Nhưng rồi, sự yên bình thường nhật ấy bỗng bị xáo trộn bởi tiếng chó sủa từ xa. Bà Thân xuất hiện, can thiệp vào tình huống, mở ra một câu chuyện đầy thú vị. Những khoảnh khắc hồn nhiên, đan xen tiếng cười và nước mắt, diễn ra trước cửa nhà, tạo nên một bức tranh cuộc sống ấm áp và gần gũi. “Làm Lẽ” mời gọi bạn đọc cùng khám phá câu chuyện đầy sức sống này.
