Franz Kafka (1883-1924), nhà văn người Do Thái gốc Prague, Bohemia (nay thuộc Cộng hòa Czech), đã để lại một di sản văn học đồ sộ với nhiều tác phẩm dở dang, phần lớn được xuất bản sau khi ông qua đời. Tuy vậy, những tác phẩm ấy, tiêu biểu như *Vụ án* (1925), *Lâu đài* (1926), và *Nước Mỹ* (1927), đã trở thành những trụ cột vững chắc, có sức ảnh hưởng sâu rộng đến văn học phương Tây hiện đại.
*Lâu đài* là một tiểu thuyết tiêu biểu cho phong cách Kafkaesque, xoay quanh hành trình đầy cam go của một người làm đạc điền tên là K. Anh đến làng dưới chân lâu đài của Bá tước West West với hy vọng nhận việc. Ban đầu, K. nhận được thông báo chấp thuận và thậm chí cả thư động viên từ Klamm, một chức sắc trong vùng. Tuy nhiên, hành trình tìm kiếm công việc nhanh chóng biến thành một cuộc đấu tranh vô vọng với bộ máy hành chính quan liêu, đầy bí ẩn và dường như cố tình cản trở anh.
Dù quen biết một số người dân địa phương như Barnabas, Olga, Frida, K. vẫn không thể tiếp cận được bất kỳ nhà chức trách nào để xác nhận tình trạng tuyển dụng của mình. Anh bị mắc kẹt trong vòng xoáy chờ đợi mòn mỏi, kiệt quệ cả về thể xác lẫn tinh thần, sống trong một thế giới thực mà lại như ảo. Lâu đài, biểu tượng của quyền lực và hy vọng, luôn hiện hữu trong tầm mắt K., nhưng lại vĩnh viễn nằm ngoài tầm với. Anh nhìn thấy nó, nhưng không bao giờ đến được.
*Lâu đài* khắc họa hình ảnh huyền thoại về một tổ chức quyền lực quan liêu với những sợi dây vô hình trói buộc số phận con người. Con đường dẫn đến Lâu đài, cũng như chính cấu trúc của nó, được miêu tả như một mê cung đầy ma mị. Con đường dài hun hút, tưởng như dẫn đến đích, nhưng lại liên tục uốn lượn, đưa K. đi vòng vèo, càng gần càng xa. Bản thân Lâu đài, nhìn từ xa, không mang vẻ uy nghi, tráng lệ của một tòa thành cổ kính, mà chỉ là một tập hợp những ngôi nhà bình thường, khó phân biệt. Hình ảnh tháp chuông cũng mơ hồ, không rõ thuộc về nhà thờ hay nhà ở, cùng với sự xuất hiện của loài quạ, báo hiệu điềm gở, càng tăng thêm vẻ huyền bí và đáng sợ cho Lâu đài. Khi đến gần, nó chỉ còn là một thị trấn nhỏ bé, thảm hại. Tiếng chuông nhà thờ lúc trầm ấm vui vẻ, lúc lại đau đớn như lời đe dọa, rồi cuối cùng chỉ còn lại những âm thanh yếu ớt, lay lắt.
Bộ máy hành chính của Lâu đài cũng hoạt động như một mê cung với vô số viên chức, thư ký, người liên lạc, tất cả dường như được sắp đặt để chống lại K. Sự việc Lâu đài gửi thư nhận K. làm đạc điền, rồi lại khen thưởng anh dù anh chưa thực sự làm việc, cho thấy rõ sự lừa dối và tính chất phi lý của hệ thống. Những cuộc tiếp xúc của K. với các nhân viên Lâu đài càng khiến anh thêm hoang mang, nhận ra tất cả chỉ là giả tạo. K. tìm đến Klamm, chánh thanh tra, hy vọng tìm được câu trả lời, nhưng Klamm lại là một nhân vật bí ẩn, luôn thay đổi hình dạng, chưa từng ai thực sự biết mặt. Càng cố gắng tìm hiểu sự thật về Lâu đài, K. lại càng lún sâu vào vòng xoáy bế tắc.
Mở đầu tiểu thuyết là cảnh K. đến làng vào một đêm khuya, tuyết phủ trắng xóa, sương mù dày đặc che khuất cả Lâu đài. Không tìm được phòng trọ, K. đành ngủ trên đệm rơm trong quán trọ. Giấc ngủ chập chờn của anh bị gián đoạn bởi con trai quan phòng thành, người thông báo rằng ngôi làng thuộc quyền sở hữu của Lâu đài và cần có giấy phép để nghỉ lại qua đêm. K., vừa mệt mỏi vừa bối rối, bắt đầu cuộc hành trình đi tìm sự thật… Bản dịch tiếng Việt của dịch giả Trương Đăng Dung sẽ đưa bạn đọc đến với thế giới đầy ám ảnh và ẩn dụ của Franz Kafka.
