Karen Armstrong, trong cuốn sách đồ sộ “Lịch Sử Thượng Đế – Hành Trình 4.000 Năm Do Thái Giáo, Ki-Tô Giáo Và Hồi Giáo”, đã dệt nên một bức tranh toàn cảnh về ba tôn giáo lớn nhất thế giới, trải dài suốt bốn thiên niên kỷ. Không chỉ đơn thuần tường thuật lại lịch sử, tác giả còn đi sâu phân tích sự hình thành, phát triển và ảnh hưởng của Do Thái giáo, Ki-tô giáo và Hồi giáo, đồng thời khắc họa chân dung những con người sống với đức tin qua từng giai đoạn lịch sử thăng trầm.
Hành trình bắt đầu từ những bộ lạc du mục trên vùng đất Canaan cổ đại, khoảng năm 1900 TCN, nơi khởi nguồn của Do Thái giáo. Niềm tin vào Yahweh, vị thần tối cao, dần kết tinh thành một bản sắc tôn giáo độc đáo. Qua thời kỳ các vua, với việc biên soạn kinh Torah, những nguyên tắc và giáo lý nền tảng của Do Thái giáo được hình thành. Thời kỳ lưu vong ở Babylon lại chứng kiến sự chuyển biến mạnh mẽ trong tâm linh Do Thái giáo, hướng đến sự tuân thủ nghiêm ngặt các điều răn của Thượng Đế.
Tiếp nối dòng chảy lịch sử tôn giáo, Ki-tô giáo xuất hiện trong bối cảnh Do Thái giáo đang phát triển mạnh mẽ. Chúa Giê-su, với thông điệp về tình yêu thương, lòng khoan dung và tha thứ, đã gieo mầm cho một tôn giáo mới. Hành trình truyền bá giáo lý của các môn đệ sau khi Chúa Giê-su bị đóng đinh đã đặt nền móng cho sự hình thành và lan rộng của Ki-tô giáo, bất chấp sự chống đối ban đầu từ người Do Thái. Dần dần, Ki-tô giáo được đế quốc La Mã công nhận, trở thành tôn giáo chính thức và ảnh hưởng sâu rộng đến văn minh phương Tây.
Từ bán đảo Ả Rập thế kỷ thứ 7, nhà tiên tri Muhammad mang đến một mặc khải mới, khai sinh ra Hồi giáo giữa bối cảnh đa thần giáo thịnh hành. Những lời mặc khải từ Thượng Đế đã thôi thúc Muhammad truyền bá đạo Hồi, nhanh chóng thống nhất các bộ lạc Ả Rập dưới một đức tin chung. Sau khi Muhammad qua đời, các triều đại Hồi giáo tiếp tục vươn lên mạnh mẽ, mở rộng ảnh hưởng ra khắp thế giới, tạo nên một nền văn minh rực rỡ.
Không dừng lại ở việc tường thuật lịch sử riêng lẻ của từng tôn giáo, Karen Armstrong còn khéo léo kết nối chúng lại với nhau, làm nổi bật những điểm tương đồng, khác biệt và ảnh hưởng qua lại giữa ba tôn giáo lớn này. Bằng phương pháp nghiên cứu khoa học, lấy sự kiện lịch sử làm trung tâm, tác giả phân tích sâu sắc những biến đổi và phát triển của tư tưởng tôn giáo qua các thời kỳ, đồng thời khắc họa chân dung sống động của những con người đã sống và tin theo các tôn giáo này. “Lịch Sử Thượng Đế – Hành Trình 4.000 Năm Do Thái Giáo, Ki-Tô Giáo Và Hồi Giáo” không chỉ là một cuốn sách lịch sử tôn giáo, mà còn là một tác phẩm khai mở tư duy, giúp độc giả hiểu rõ hơn về nguồn gốc của những giá trị tinh thần đã và đang định hình thế giới chúng ta.
