Cuốn sách “Lịch Sử Tư Tưởng Quân Sự Việt Nam 3: Từ năm 1858 đến năm 1945” của Bộ Quốc Phòng Viện Lịch Sử Việt Nam là một công trình nghiên cứu đồ sộ, tổng kết và phân tích một cách toàn diện quá trình hình thành, phát triển tư tưởng quân sự Việt Nam trong giai đoạn lịch sử đầy biến động từ năm 1858 đến năm 1945. Đây là thời kỳ đất nước phải đối mặt với sự xâm lược của các đế quốc hùng mạnh: Pháp, Nhật và Trung Quốc. Trước hiểm họa mất nước, tư tưởng quân sự Việt Nam đã không ngừng chuyển mình, phát triển theo hướng trưởng thành, chủ động và mang tính chiến lược cao hơn, thể hiện rõ bản lĩnh và trí tuệ của dân tộc.
Cuốn sách dẫn dắt người đọc qua ba giai đoạn chính, phản ánh sự phát triển của tư tưởng quân sự Việt Nam trong bối cảnh chống ngoại xâm. Giai đoạn từ 1858 đến 1885, thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, nổi bật lên tư tưởng quân sự của các cuộc khởi nghĩa do những danh tướng như Tây Sơn, Nguyễn Huệ, Lê Văn Duyệt, Nguyễn Cửu Vân lãnh đạo. Tiếp theo, giai đoạn 1885 đến 1930, dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, tư tưởng quân sự tiếp tục được hun đúc qua phong trào Đông Du và các cuộc khởi nghĩa của những nhà lãnh đạo quân sự lỗi lạc như Phan Đình Phùng, góp phần thổi bùng ngọn lửa yêu nước và ý chí quật cường. Cuối cùng, giai đoạn 1930 đến 1945, thời kỳ Mặt trận Dân tộc thống nhất chống Nhật và Pháp, tư tưởng quân sự Việt Nam đạt đến một tầm cao mới dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Việt Minh, với những chiến lược, sách lược tài tình, sáng tạo.
Không chỉ dừng lại ở việc phân tích các giai đoạn phát triển, cuốn sách còn đi sâu vào tìm hiểu các yếu tố tác động đến sự hình thành và phát triển tư tưởng quân sự Việt Nam. Tác giả đã khéo léo chỉ ra ảnh hưởng của điều kiện lịch sử, chính trị, kinh tế, xã hội, cũng như sự tiếp thu, chọn lọc tư tưởng quân sự từ Trung Quốc, Nhật Bản và các nước phương Tây. Sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống quân sự dân tộc và tinh hoa quân sự thế giới đã tạo nên bản sắc riêng của tư tưởng quân sự Việt Nam.
“Lịch Sử Tư Tưởng Quân Sự Việt Nam 3: Từ năm 1858 đến năm 1945” không chỉ là một công trình nghiên cứu lịch sử quân sự, mà còn là một bản hùng ca về tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập tự do. Cuốn sách góp phần tôn vinh truyền thống vẻ vang của cha ông, đồng thời cung cấp những bài học quý báu cho việc nghiên cứu và phát triển lý luận quân sự Việt Nam hiện đại. Đây thực sự là một tài liệu tham khảo có giá trị cho các nhà nghiên cứu, các cán bộ quân đội và những ai quan tâm đến lịch sử quân sự Việt Nam. Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách đến quý độc giả.
