“Lịch Sử Tư Tưởng Trung Quốc” của Anne Cheng là một hành trình khai phá di sản trí tuệ đồ sộ của Trung Hoa, trải dài từ những quan niệm sơ khai thời tiền sử đến những trào lưu tư tưởng hiện đại. Xuất bản lần đầu năm 2005, công trình nghiên cứu đồ sộ này của học giả người Pháp gốc Hoa Anne Cheng đã trở thành một nguồn tài liệu quý giá cho bất kỳ ai muốn tìm hiểu về sự hình thành và phát triển tư tưởng của một trong những nền văn minh lâu đời nhất thế giới.
Cuốn sách mở ra với bức tranh toàn cảnh về tư duy thời tiền sử, khi những mầm mống tư tưởng đầu tiên bắt đầu nảy nở trên mảnh đất Trung Hoa. Từ đó, tác giả dẫn dắt người đọc qua từng giai đoạn lịch sử quan trọng, bắt đầu từ thời Xuân Thu – Chiến Quốc, thời điểm chứng kiến sự ra đời của những học thuyết nền tảng như Nho gia, Đạo gia, Pháp gia… Tác giả phân tích sâu sắc bối cảnh lịch sử và xã hội đã hun đúc nên những tư tưởng này, đồng thời làm nổi bật vai trò của các nhân vật then chốt như Khổng Tử, Lão Tử, Trang Tử… Sự ảnh hưởng sâu rộng của Nho giáo, từ khi trở thành hệ tư tưởng chính thống dưới thời nhà Hán cho đến những biến đổi qua các triều đại Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh, được Anne Cheng khám phá một cách tỉ mỉ và toàn diện.
Điểm độc đáo của cuốn sách nằm ở cách tiếp cận liên ngành, kết hợp phân tích triết học, lịch sử, văn học và nghệ thuật để vẽ nên một bức tranh sống động về tư tưởng Trung Quốc. Anne Cheng không chỉ trình bày chi tiết nội dung các học thuyết mà còn khéo léo đặt chúng trong bối cảnh lịch sử, chính trị và xã hội tương ứng. Việc so sánh tư tưởng Trung Quốc với các trường phái triết học phương Tây càng làm nổi bật những nét đặc thù của tư duy Trung Hoa, giúp độc giả có cái nhìn sâu sắc và đa chiều hơn.
Tác giả dành sự quan tâm đặc biệt đến giai đoạn Minh – Thanh, thời kỳ giao thoa văn hóa giữa Trung Quốc và phương Tây. Những tư tưởng của các học giả nổi tiếng như Vương Dương Minh, Lý Chí, Trần Độ, Tăng Quốc Phiên… được phân tích kỹ lưỡng, phản ánh những nỗ lực của giới trí thức Trung Hoa trong việc dung hòa truyền thống và hiện đại. Cuối cùng, cuốn sách khép lại với những phân tích về tư tưởng Trung Quốc hiện đại, tập trung vào các nhân vật như Lương Khải Siêu, Hồ Thích, Trần Độc Tú…, nhằm làm rõ quá trình tiếp nhận và chuyển hóa tư tưởng phương Tây trong bối cảnh Trung Quốc bước vào thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ. “Lịch Sử Tư Tưởng Trung Quốc” của Anne Cheng không chỉ là một cuốn sách lịch sử tư tưởng mà còn là một công trình nghiên cứu văn hóa, xã hội, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về con đường hình thành nên diện mạo Trung Quốc ngày nay và tầm ảnh hưởng của nó đối với thế giới.
