“Lịch Sử Việt Nam Tập 3: Từ Thế Kỷ XV Đến Thế Kỷ XVI” của tác giả Tạ Ngọc Liễn là một công trình nghiên cứu giá trị, khám phá sâu sắc giai đoạn chuyển giao đầy biến động của lịch sử Việt Nam từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 16. Cuốn sách không chỉ đơn thuần liệt kê sự kiện mà còn phân tích bối cảnh chính trị, kinh tế, xã hội phức tạp, vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về thời kỳ giao thoa giữa phong kiến thịnh trị và những mầm mống của thời kỳ thuộc địa sau này.
Mở đầu, tác giả khắc họa một Đại Việt hùng mạnh dưới thời Lê Thánh Tông, thời kỳ đỉnh cao của nhà Lê sơ với sự phát triển vượt bậc sau những năm tháng chiến tranh. Tuy nhiên, sự thịnh trị này không kéo dài. Tác giả tiếp tục dẫn dắt người đọc qua giai đoạn suy tàn của triều đại này, với những âm mưu tranh giành quyền lực, nội chiến liên miên, đỉnh điểm là sự kiện Mạc Đăng Dung cướp ngôi, lập ra nhà Mạc.
Giai đoạn tiếp theo, cuốn sách tập trung phân tích triều đại nhà Mạc dưới sự trị vì của Mạc Đăng Dung, Mạc Thái Tổ và Mạc Thái Tông. Song song đó, cuộc kháng chiến chống quân Minh của những nhân vật kiệt xuất như Lê Niệm, Trịnh Duy Sản và Nguyễn Kim cũng được tái hiện sinh động, làm nổi bật tinh thần quật cường của dân tộc.
Bước sang thế kỷ 16, tác giả phân tích sâu hơn về bối cảnh chính trị dưới thời Mạc Hiến Tông cùng sự nổi dậy của Nguyễn Kim, đặt trong tương quan với các cuộc khởi nghĩa chống Minh của Trần Cảo và Lê Quảng Độ. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, mở ra một chương mới trong lịch sử đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Tiếp nối mạch truyện lịch sử, cuốn sách dành nhiều tâm huyết để tái hiện cuộc kháng chiến chống quân Minh lần thứ hai do Nguyễn Kim và con cháu lãnh đạo. Giai đoạn cuối thế kỷ 15 chứng kiến sự suy yếu dần của nhà Mạc và sự trỗi dậy mạnh mẽ của nhà Lê trung hưng, một cuộc chuyển giao quyền lực đầy kịch tính.
Không chỉ dừng lại ở các sự kiện quân sự, tác giả còn tỉ mỉ khắc họa công cuộc khôi phục nhà Lê do Lê Bầu và Lê Quý Ly dẫn dắt, đồng thời phân tích sự thay đổi chính sách của nhà Minh dưới thời Minh Thế Tông, tạo nên một cái nhìn đa chiều về bối cảnh khu vực lúc bấy giờ.
Cuối cùng, tác giả tổng kết lại tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Đại Việt trong giai đoạn chuyển giao đầy biến động từ thế kỷ 15 sang thế kỷ 16. Dựa trên các tư liệu lịch sử được nghiên cứu kỹ lưỡng, cuốn sách mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc và toàn diện về một giai đoạn lịch sử quan trọng, khẳng định giá trị của nó như một công trình nghiên cứu đáng trân trọng về lịch sử Việt Nam. “Lịch Sử Việt Nam Tập 3: Từ Thế Kỷ XV Đến Thế Kỷ XVI” của Tạ Ngọc Liễn là một tác phẩm không thể bỏ qua cho những ai muốn tìm hiểu về giai đoạn lịch sử đầy biến động này.
