“Lời Hiệu Triệu của Cthulhu” của H.P. Lovecraft không chỉ là một truyện ngắn kinh dị, mà là một cuộc hành trình đầy ám ảnh vào vực sâu tăm tối nhất của tâm trí con người, nơi những nỗi sợ hãi nguyên thủy trỗi dậy và chiếm hữu. Câu chuyện xoay quanh Francis Wayland Thurston, một người thừa kế những ghi chép kỳ lạ của người chú quá cố, giáo sư George Gammell Angell, một chuyên gia nghiên cứu các nền văn minh cổ đại. Những ghi chép này hé lộ sự tồn tại của một giáo phái bí mật tôn thờ Cthulhu, một thực thể vũ trụ kinh hoàng đang say giấc dưới đáy biển sâu.
Cthulhu được miêu tả là một sinh vật có hình dạng dị hợm, pha trộn giữa bạch tuộc, rồng và con người, bị giam cầm trong thành phố cổ đại R’lyeh chìm sâu dưới đáy đại dương. Khi các vì sao xếp đúng vị trí, Cthulhu sẽ thức tỉnh, gieo rắc sự hủy diệt lên nhân loại. Ban đầu, Thurston hoài nghi về những ghi chép này, nhưng những giấc mơ kỳ lạ về thành phố R’lyeh và những cuộc gặp gỡ với những người liên quan đến giáo phái Cthulhu đã dần thuyết phục anh về sự tồn tại của thực thể đáng sợ này. Từ New Orleans đến vùng đất băng giá Nam Cực, Thurston lần theo dấu vết của giáo phái, từng bước tiến gần hơn đến sự thật kinh hoàng về Cthulhu và những tín đồ cuồng tín của hắn.
“Lời Hiệu Triệu của Cthulhu” không đơn thuần là một câu chuyện kinh dị, mà còn là một suy ngẫm về sự nhỏ bé và bất lực của con người trước những bí ẩn to lớn của vũ trụ. Lovecraft đã tạo ra một thế giới đầy rẫy những sinh vật cổ xưa và các thế lực siêu nhiên nằm ngoài tầm hiểu biết của con người, khơi gợi nỗi sợ hãi về những điều chưa biết. Tác phẩm này được coi là một trong những viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho dòng văn học kinh dị vũ trụ (cosmic horror).
Điểm mạnh của tác phẩm nằm ở bầu không khí kinh dị độc đáo, được Lovecraft xây dựng bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi mở về những thực thể cổ xưa, những nghi lễ bí ẩn và những thế lực siêu nhiên. Kết cấu truyện chặt chẽ, lôi cuốn, dẫn dắt người đọc theo chân nhân vật chính từng bước khám phá bí mật kinh hoàng. Tuy nhiên, văn phong cổ điển và việc sử dụng nhiều thuật ngữ chuyên ngành có thể gây khó hiểu cho một số độc giả. Việc tập trung vào xây dựng không khí kinh dị cũng khiến cho sự phát triển nhân vật còn hạn chế. Một số hình ảnh và mô tả trong truyện khá ghê rợn, có thể gây khó chịu cho độc giả nhạy cảm.
Howard Phillips Lovecraft (1890-1937) là một trong những nhà văn kinh dị Mỹ có ảnh hưởng nhất mọi thời đại, được biết đến với việc sáng tạo ra Huyền tích Cthulhu (Cthulhu Mythos) – một vũ trụ hư cấu với hệ thống nhân vật, bối cảnh và chủ đề riêng. Ông đã góp phần hình thành và phổ biến dòng văn “kinh dị vũ trụ”, khai thác nỗi sợ hãi của con người trước sự bao la và nguy hiểm của vũ trụ. Lovecraft thường kết hợp các yếu tố kinh dị và khoa học viễn tưởng trong tác phẩm của mình. Cuộc đời ông gắn liền với những khó khăn về sức khỏe và tài chính, nhưng di sản văn học của ông vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà văn và nghệ sĩ sau này.
Trích đoạn mở đầu của “Lời Hiệu Triệu của Cthulhu” ngay lập tức đưa người đọc vào bầu không khí căng thẳng, tuyệt vọng. Nhân vật chính, đang đối mặt với cái chết cận kề, quyết định ghi lại câu chuyện kinh hoàng mà mình đã trải qua. Bị bắt giữ bởi cướp biển Đức trong Thế chiến thứ nhất, anh may mắn trốn thoát trên một chiếc thuyền nhỏ, lênh đênh giữa biển khơi mênh mông. Một biến động địa chất bất ngờ đã đẩy anh đến một vùng đất kỳ lạ, ghê rợn, nơi đáy biển sâu thẳm trồi lên mặt nước, tạo thành một vùng đất hoang tàn, đầy xác cá phân hủy và những sinh vật dị dạng. Hành trình tìm kiếm sự sống của anh trên vùng đất chết chóc này mới chỉ bắt đầu…
