“Mạc Thị Gia Phả” của tác giả Vũ Thế Dinh là một công trình nghiên cứu lịch sử tỉ mỉ và công phu, khắc họa chân thực bức tranh toàn cảnh về dòng họ Mạc tại làng Gia Phả, xã Gia Lâm, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Không chỉ đơn thuần là một cuốn gia phả, tác phẩm còn là một nguồn tư liệu quý giá về lịch sử, văn hóa và đời sống của cộng đồng làng quê Việt Nam qua nhiều thế kỷ.
Dựa trên nền tảng nghiên cứu nghiêm túc các nguồn sử liệu đa dạng, từ văn bia, sách vở đến các giấy tờ gia phả cổ, tác giả Vũ Thế Dinh đã tái hiện một cách sinh động quá trình hình thành và phát triển của dòng họ Mạc từ thế kỷ XV. Cuốn sách được cấu trúc thành 12 chương, mỗi chương tập trung vào một thế hệ, bắt đầu từ chương 1 với ông tổ Mạc Công Chất, người khai khẩn làng Gia Phả. Chương 2 tiếp nối câu chuyện với Mạc Công Đống, người có công mở mang cơ nghiệp, đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của làng. Từ chương 3 đến chương 12, tác phẩm lần lượt giới thiệu các đời trưởng tộc họ Mạc, dẫn dắt người đọc qua các giai đoạn lịch sử thăng trầm của đất nước, từ thời Lê Trung hưng đến thời Nguyễn.
Tác phẩm dành sự chú trọng đặc biệt cho hai nhân vật tiêu biểu là Mạc Công Tấn và Mạc Công Định, hai vị danh nhân đỗ đạt cao, giữ trọng trách trong triều đình nhưng vẫn luôn hướng về quê hương, đóng góp tích cực cho sự phồn thịnh của làng Gia Phả. Cuộc đời và sự nghiệp của hai ông được tác giả khắc họa rõ nét, góp phần làm sáng tỏ những đóng góp to lớn của dòng họ Mạc cho quê hương và đất nước.
Không chỉ tập trung vào lịch sử dòng họ, “Mạc Thị Gia Phả” còn dành nhiều trang viết về phong tục tập quán, đời sống văn hóa tinh thần của người dân làng Gia Phả qua các thời kỳ. Tác giả đã khéo léo tái hiện cuộc sống thường nhật, những nghi lễ tế tự thiêng liêng của làng, dựa trên những câu chuyện kể sống động của các bậc cao niên. Chính những chi tiết này đã thổi hồn vào tác phẩm, giúp người đọc cảm nhận được hơi thở cuộc sống, những giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ và truyền lại qua nhiều thế hệ.
“Mạc Thị Gia Phả” không chỉ là câu chuyện của một dòng họ, mà còn là câu chuyện của một làng quê, phản ánh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Cuốn sách là một đóng góp quan trọng cho việc nghiên cứu gia phả, đồng thời khẳng định vai trò của việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Tác phẩm là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, cũng như những ai quan tâm đến lịch sử, văn hóa làng quê Việt Nam. Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách đến quý độc giả.