“Mẫu Thượng Ngàn” của Nguyễn Xuân Khánh là một tác phẩm mang đậm bản sắc văn hóa Việt, đưa người đọc vào cuộc sống vùng quê Bắc Bộ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Bối cảnh lịch sử đầy biến động với cuộc xâm lược của thực dân Pháp và sự chuyển biến trong đời sống tâm linh của người dân tạo nên một bức tranh xã hội vừa chân thực, vừa thấm đẫm chất thơ. Tác phẩm không chỉ dừng lại ở việc tái hiện lịch sử xã hội Hà Nội mà còn len lỏi vào những câu chuyện đời, những mối tình đẹp nhưng cũng đầy phức tạp của những người phụ nữ Việt Nam. Họ hiện lên với vẻ đẹp dịu dàng nhưng mạnh mẽ, kiên cường giữa dòng chảy biến đổi của thời cuộc.
Nguyễn Xuân Khánh đã khéo léo lồng ghép yếu tố lịch sử vào câu chuyện tình yêu đầy cảm xúc, khắc họa sự bao dung, mãnh liệt của tình người trong xã hội truyền thống. “Mẫu Thượng Ngàn” không chỉ là một cuốn tiểu thuyết sáng tạo, mà còn là một góc nhìn sâu sắc về văn hóa tín ngưỡng, đặc biệt là tín ngưỡng thờ Mẫu, một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Việt. Thông qua những trang viết tinh tế, tác giả dẫn dắt người đọc khám phá những nét đẹp văn hóa độc đáo, những giá trị truyền thống được gìn giữ và lưu truyền qua nhiều thế hệ.
“Mẫu Thượng Ngàn” là một hành trình khám phá tâm hồn con người, khám phá văn hóa Việt Nam qua lăng kính của tình yêu, của lịch sử và của tín ngưỡng. Đây thực sự là một cuốn tiểu thuyết đáng đọc cho những ai muốn tìm hiểu về một giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc, đồng thời cảm nhận được sức sống mãnh liệt của tình yêu và văn hóa Việt.