“Một Mùa Đông Ở Stockholm” của Agneta Pleijel mở ra bằng một câu hỏi ám ảnh, một câu hỏi có lẽ ai trong chúng ta cũng từng thầm thì tự vấn: Vì sao tình yêu ta trao đi lại không được đáp lại tương xứng? Đó là một nỗi niềm thầm kín, một vết thương lòng khó nói, được Agneta Pleijel khéo léo gợi mở thông qua hình ảnh nàng công chúa bị giam cầm trong câu chuyện cổ tích. Liệu nàng bị vua cha yểm bùa, hay chính những rào cản vô hình trong tâm trí đã ngăn nàng tìm đến hạnh phúc? Tác giả đặt ra câu hỏi, để rồi dẫn dắt người đọc vào một hành trình nội tâm đầy xáo động của người phụ nữ trung niên, một nhà trí thức thành đạt, đã trải qua hai lần ly hôn và đang vướng vào mối tình vụng trộm với một người đàn ông đã có vợ.
Qua ngòi bút tinh tế của Agneta Pleijel, “Một Mùa Đông Ở Stockholm” không chỉ đơn thuần là một cuốn tự truyện tuyến tính, mà là một bức tranh đa chiều về nội tâm phức tạp của người phụ nữ. Những mảnh vỡ ký ức được tái hiện không theo một trật tự thời gian cụ thể, mà đan xen, chồng lớp lên nhau như những mảnh pha lê, bụi lân tinh, cánh hoa hồng rơi rụng hay bông tuyết mềm mại trong mùa đông Stockholm lạnh giá. Tác phẩm mang đậm tính nữ, tính nữ chảy tràn qua từng câu chữ, như dòng nước tuyết tan tù đọng dưới những bước chân lữ khách. Tinh khiết nhưng cũng dễ bị vấy bẩn, tĩnh lặng nhưng cũng có lúc cuộn trào dữ dội, phản chiếu trọn vẹn những cung bậc cảm xúc của người phụ nữ: vỡ tan thành từng mảnh từ thẳm sâu đáy lòng, nhưng vẫn luôn tiềm ẩn sức mạnh tự hàn gắn, như một trò chơi xếp hình cần được nhìn nhận ở một khoảng cách vừa đủ để thấy rõ những khớp nối.
Tác phẩm mở ra nhiều tầng nghĩa để người đọc khám phá, từ phân tâm học với những giấc mơ đầy hình ảnh, đến phê bình nữ quyền với những thăm dò tinh tế về mối quan hệ giới, hay tái dựng huyền thoại với các biểu tượng kinh điển và câu chuyện cổ tích. Dưới lớp vỏ ngôn từ tưởng chừng như giản dị, Agneta Pleijel đã kiến tạo nên một thế giới nội tâm trùng điệp, như chiếc hang thỏ dẫn Alice lạc vào xứ sở thần tiên. Độc giả sẽ được đồng hành cùng nhân vật chính trong những dòng hồi tưởng miên man, từ những khoảnh khắc riêng tư đến những suy tư về tình yêu, gia đình, sự phản bội, khinh thường, giận dữ, và cả sự tổn thương sâu thẳm đến từ những người thân yêu.
“Một Mùa Đông Ở Stockholm” còn là một câu chuyện về hành trình tìm kiếm sự tự do. Hình ảnh đứa trẻ mang trên mình gánh nặng của người khác, biến thành lạc đà đi trên sa mạc, rồi chiến đấu với sư tử tượng trưng cho cơn giận dữ bên trong, cuối cùng trở lại thành đứa trẻ tự do, xoay tròn lăn đi trong thế giới, đã để lại nhiều suy ngẫm. Phải chăng, để đạt được sự tự do, chúng ta cần học cách chấp nhận thất bại, học cách buông bỏ những gánh nặng tình cảm, những nỗi đau truyền đời mà ta vẫn luôn mang vác trên vai?
Agneta Pleijel không chỉ vẽ nên một bức tranh sống động bằng câu chữ, mà còn đổ xuống trang giấy một làn nước lấp lánh, uốn lượn, mềm mại như cực quang Bắc cực. Làn nước ấy vừa sâu hun hút, vừa dịu dàng, vừa ngây thơ lại vừa hoang dại, bén nhọn, kiến tạo nên sự sống và cũng hàm chứa sức mạnh hủy diệt. “Một Mùa Đông Ở Stockholm” là một cuốn sách hiếm hoi có thể đem đến nhiều sự chia sẻ chân thành dành cho phái nữ, với những đối thoại thẳng thắn về tình yêu, gia đình và cuộc sống, để rồi nhận ra rằng, cuối cùng, chẳng có ai đơn độc, cũng chẳng ai hoàn toàn có lỗi.
