“Mùa Hè Tươi Đẹp” là một tác phẩm tiêu biểu của Cesare Pavese (1908-1950), một trong những nhà văn và dịch giả quan trọng nhất của văn học Ý thế kỷ XX. Tác phẩm này, xuất bản năm 1949 và giành giải thưởng văn học danh giá Strega, mang đến một bức tranh sống động về cuộc sống của giới trẻ miền Bắc nước Ý sau Thế chiến II. Dù lấy bối cảnh nước Ý thời hậu chiến, “Mùa Hè Tươi Đẹp” vẫn mang tính đương thời sâu sắc, phản ánh những vấn đề xã hội quen thuộc như sự buông thả trong lối sống đi kèm với sự phát triển kinh tế và đánh mất các giá trị đạo đức, một hiện tượng cũng đang diễn ra trong bối cảnh hội nhập của Việt Nam.
Câu chuyện xoay quanh Ginia, một cô gái mồ côi 16 tuổi, rời quê hương đến Torino sống cùng anh trai Severino. Ginia, ngây thơ và trong sáng, hoàn toàn không ngờ đến những bi kịch và sỉ nhục đang chờ đợi mình trong thành phố xám xịt này. Bị choáng ngợp bởi nhịp sống đô thị khác xa với miền quê yên bình, Ginia khao khát tình yêu và sự được yêu thương. Tuy nhiên, giống như nhiều cô gái trẻ ở tuổi dậy thì, Ginia bước vào tình yêu một cách nông nổi, bị dẫn dắt bởi sự tò mò hơn là tình cảm chân thật, để rồi phải trả giá đắt cho sự dễ dãi của mình. “Mùa Hè Tươi Đẹp” không chỉ đơn thuần là một câu chuyện, mà còn là lời cảnh tỉnh cho những cô gái trẻ ngây thơ, dễ bị cám dỗ. Chính Pavese đã từng định nghĩa tác phẩm này là câu chuyện về sự đánh mất tiết trinh.
Tựa đề ban đầu của tác phẩm là “Chiếc màn”, ám chỉ khoảnh khắc Ginia nhận ra mình bị lừa dối và chế giễu khi chiếc màn chia đôi xưởng vẽ được kéo ra, phơi bày sự thật phũ phàng. Tuyệt vọng và ê chề, Ginia bất lực trước trò chơi tàn nhẫn của cuộc đời, và cuối cùng buông xuôi: “Thôi mày hãy dẫn tao đi”.
Bên cạnh cốt truyện đời thường, “Mùa Hè Tươi Đẹp” còn chứa đựng những tầng ý nghĩa sâu sắc. Tác phẩm khắc họa cuộc xung đột giữa sự ngây thơ, trong sáng của Ginia và sự tha hoá, hư hỏng của Guido và Amelia. Sự đánh mất hồn nhiên của Ginia tượng trưng cho bước chuyển biến từ hạnh phúc tuổi thơ sang sự trưởng thành đầy đau đớn. Amelia, một nhân vật phản diện nhưng lại đóng vai trò quan trọng, đại diện cho mặt tối của cuộc sống: tham vọng, độc ác nhưng cũng đầy cám dỗ. Chính Amelia đã lôi kéo Ginia vào một thế giới đen tối mà cô chưa từng biết đến.
Pavese sử dụng lối viết tự nhiên, ảnh hưởng bởi môi trường và hiện thực tác động lên nhân vật. Ông tóm lược nhiều ngày trong một câu văn ngắn gọn, tạo nên nhịp điệu vừa phải nhưng nhanh chóng. Văn phong của Pavese trong “Mùa Hè Tươi Đẹp” thoạt nhìn có vẻ đơn giản, thậm chí nghèo nàn, nhưng thực chất lại rất tinh tế. Ngôn ngữ bình dị, đời thường, phản ánh đúng trình độ văn hóa và cách nói chuyện của nhân vật, tạo nên sự chân thực và sống động. Chính nhân vật tự kể lại câu chuyện bằng ngôn ngữ của mình, và đó mới chính là văn phong độc đáo của tác phẩm.
Cesare Pavese, với tài năng văn chương xuất chúng, đã để lại một di sản văn học đồ sộ. Tuy nhiên, cuộc đời ông lại là một bi kịch. Luôn bị ám ảnh bởi sự cô đơn, trống rỗng và thất vọng trong tình yêu, ông đã tìm đến cái chết bằng thuốc ngủ ở tuổi 42. “Mùa Hè Tươi Đẹp”, cùng với những tác phẩm khác như “Người bạn”, “Ánh trăng và đống lửa”, “Đối thoại với Leucò” và tập thơ “Cái chết sẽ đến, nó có đôi mắt của em”, là minh chứng cho tài năng và tâm hồn đầy u uẩn của một trong những nhà văn Ý được đọc nhiều nhất thế kỷ XX. Việc lựa chọn dịch “Mùa Hè Tươi Đẹp” sang tiếng Việt không chỉ bởi giá trị văn học của tác phẩm, mà còn bởi tầm quan trọng của Cesare Pavese trong nền văn học Ý hiện đại.
