“Mùa Lá Rụng Trong Vườn” của Ma Văn Kháng, hoàn thành năm 1982 và xuất bản lần đầu năm 1985, là một bức tranh đầy xúc động về gia đình Việt Nam trong những năm 80, giai đoạn chuyển mình đầy biến động sau chiến tranh. Tác phẩm khắc họa rõ nét những tác động, cả tích cực lẫn tiêu cực, của thời cuộc lên đời sống gia đình và cộng đồng.
Câu chuyện xoay quanh gia đình ông Bằng, một người cha với năm người con trai, mỗi người mang một số phận và đối diện với những mâu thuẫn riêng. Từ sự hy sinh thầm lặng của anh cả Tường, lòng trung thành với lý tưởng của Luận, đến sự phản kháng của Cừ, Ma Văn Kháng đã vẽ nên một bức tranh đa dạng về tính cách và lựa chọn sống. Cuộc sống tưởng chừng yên bình của gia đình ông Bằng bất ngờ bị xáo trộn bởi hàng loạt biến cố: Cừ trốn ra nước ngoài và phải đối mặt với hiện thực phũ phàng, Lý chìm đắm trong những cám dỗ của cuộc sống đô thị. Mỗi nhân vật đều mang trong mình những khát khao, những trăn trở và cả những sai lầm, phản ánh chân thực bức tranh xã hội đương thời.
Với ngòi bút tinh tế và sâu sắc, Ma Văn Kháng đã lột tả thành công những diễn biến tâm lý phức tạp của con người, những mâu thuẫn nội tâm, hy vọng và thất vọng trong cuộc sống thường nhật. “Mùa Lá Rụng Trong Vườn” không chỉ là câu chuyện về một gia đình, mà còn là câu chuyện về một xã hội đang thay đổi, về những giá trị truyền thống bị lung lay và những giá trị mới đang hình thành. Tác phẩm hứa hẹn mang đến cho người đọc những trải nghiệm cảm xúc sâu lắng, những suy ngẫm về thân phận con người trong dòng chảy thời gian.
Bên cạnh “Mùa Lá Rụng Trong Vườn”, Ma Văn Kháng còn được biết đến với nhiều tác phẩm đặc sắc khác, trải dài từ truyện ngắn, hồi ký đến tiểu thuyết, như “Thư” (1988), “Heo May Gió Lộng” (1992), “Trăng Soi Sân Nhỏ” (1994), “Ngoại Thành” (1996), “Truyện Ngắn Ma Văn Kháng” (1996), “Vòng Quay Cổ Điển” (1997), “Một Mình Một Ngựa” (2007) và “Năm Tháng Nhọc Nhằn, Năm Tháng Nhớ Thương” (2009). Mỗi tác phẩm là một lát cắt cuộc sống, chứa đựng những câu chuyện cảm động, những tình huống éo le, những mối quan hệ phức tạp được khắc họa một cách chân thực và gần gũi. Từ hình ảnh hai mẹ con chật vật giữa phố xá đông đúc đến không khí rộn ràng của ngày Tết đang đến gần trong một xí nghiệp in, Ma Văn Kháng luôn đưa người đọc đến gần hơn với cuộc sống muôn màu của con người Việt Nam.
Nếu bạn yêu thích văn học Việt Nam và muốn khám phá những góc khuất của xã hội và con người trong giai đoạn chuyển giao đầy biến động, “Mùa Lá Rụng Trong Vườn” của Ma Văn Kháng là một lựa chọn không thể bỏ qua. Tác phẩm sẽ là khởi đầu tuyệt vời cho hành trình khám phá thế giới văn chương phong phú và sâu sắc của nhà văn tài ba này.
