Bước vào thời kỳ hỗn loạn của lịch sử Trung Hoa từ thế kỷ 10 đến thế kỷ 13, cuốn sách “Mưu Trí Thời Liêu – Kim – Hạ” của tác giả Đường Nhạn Sinh mở ra một bức tranh toàn cảnh về những cuộc tranh hùng, mưu lược và biến động chính trị – quân sự giữa các triều đại Liêu, Kim, Hạ và Tống. Được viết vào năm 1234, tác phẩm không chỉ đơn thuần ghi chép lại các sự kiện lịch sử mà còn là một phân tích sâu sắc về chiến lược quân sự, mưu kế chính trị, những thành bại của các đế chế, qua đó rút ra những bài học quý báu cho hậu thế. Dựa trên nguồn sử liệu phong phú đương thời, Đường Nhạn Sinh đã tái hiện một cách sinh động bối cảnh lịch sử đầy biến động, nơi những tham vọng quyền lực, những toan tính chính trị và những cuộc chiến tranh liên miên đã định hình nên vận mệnh của các triều đại.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc giới thiệu về sự trỗi dậy của nhà Liêu từ bộ tộc Khiết Đan man tộc ở phương Bắc. Qua ngòi bút của Đường Nhạn Sinh, A Bảo Cơ hiện lên như một vị lãnh đạo tài ba, người đã dùng mưu trí và tài năng quân sự để thống nhất các bộ tộc lân cận và đặt nền móng cho một đế chế hùng mạnh. Tuy nhiên, sự suy tàn của triều Liêu sau này cũng được tác giả phân tích kỹ lưỡng, cho thấy bài học về sự xa rời cội nguồn và tham lam quyền lực.
Tiếp đó, cuốn sách chuyển hướng sang nhà Tống ở phương Nam, một triều đại nổi tiếng với nền kinh tế và văn hóa phát triển rực rỡ. Tuy nhiên, điểm yếu chí mạng của nhà Tống chính là quân sự yếu kém, thường xuyên phải dựa vào ngoại giao để duy trì hòa bình với các nước láng giềng hùng mạnh như Liêu và Tây Hạ. Đây được xem là một thiếu sót lớn, đặt nhà Tống vào thế bị động trong bối cảnh chính trị đầy biến động.
Sự suy yếu của nhà Liêu đã tạo điều kiện cho sự trỗi dậy của nhà Kim, một đế chế mới được thành lập bởi bộ tộc Nữ Chân. Dưới sự lãnh đạo của Thái Tổ Hoàn Nhan A Ba Ha, nhà Kim nhanh chóng đánh bại nhà Liêu và thống nhất phương Bắc. Tuy nhiên, cũng giống như nhà Liêu, nhà Kim sau này cũng rơi vào vòng xoáy của sự xa hoa, bạo ngược, dẫn đến sự suy yếu từ bên trong.
Tác phẩm tiếp tục dẫn dắt người đọc qua những cuộc nam phạt của nhà Kim, quá trình thống nhất phương Bắc và Trung Nguyên, cùng với sự hình thành và phát triển của nhà Tây Hạ ở khu vực Tây Bắc. Những liên minh, phản bội và xung đột giữa các thế lực được tái hiện một cách chi tiết, cho thấy bức tranh chính trị phức tạp và đầy mưu tính thời bấy giờ.
Phần cuối cuốn sách tập trung vào sự suy tàn của nhà Kim dưới áp lực nội bộ và ngoại xâm, cùng với sự nổi lên của một thế lực mới: nhà Nguyên do Thành Cát Tư Hãn lãnh đạo. Cuộc chinh phạt của nhà Nguyên, quá trình tiêu diệt nhà Kim, Tây Hạ và thống nhất phương Bắc Trung Quốc khép lại một giai đoạn lịch sử đầy biến động, đồng thời mở ra một kỷ nguyên mới dưới sự trị vì của đế chế Mông Cổ. “Mưu Trí Thời Liêu – Kim – Hạ” không chỉ là một tác phẩm lịch sử giá trị mà còn là một cẩm nang về chiến lược và mưu lược, giúp độc giả hiểu sâu hơn về những biến động lịch sử và rút ra những bài học sâu sắc cho hiện tại. Mời bạn đọc đón đọc bản dịch của Bạo Thúc Diễm, Chu Chính Thư, Đường Nhạn Sinh và Ông Văn Tùng.