Nạn đói năm 1945 là một trong những thảm họa kinh hoàng nhất trong lịch sử Việt Nam. Hàng triệu người dân đã phải chịu cảnh đói khát, chết chóc. Cuốn sách “Nạn Đói Năm 1945 Ở Việt Nam – Những Chứng Tích Lịch Sử” của tác giả Văn Tạo và Furuta Motoo là một công trình nghiên cứu sâu rộng và đầy đủ nhất về thảm họa này. Tác giả đã dày công thu thập và phân tích các chứng tích lịch sử quý giá, từ báo cáo chính thức đến lời kể của những người sống sót, để tái hiện lại bức tranh toàn cảnh về nạn đói, đồng thời tưởng nhớ những nạn nhân vô tội.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc phân tích nguyên nhân dẫn đến thảm họa. Tác giả chỉ ra rằng, hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai kéo dài tại Việt Nam, sự tàn phá nặng nề về người và của là nguyên nhân sâu xa. Bên cạnh đó, hiện tượng thời tiết cực đoan, đặc biệt là đợt hạn hán kéo dài trong năm 1945 khiến mùa màng thất bát trên diện rộng, chính là nguyên nhân trực tiếp đẩy người dân vào cảnh lầm than.
Diễn biến của nạn đói được tác giả tái hiện chi tiết theo từng giai đoạn. Từ đầu năm 1945, lương thực đã bắt đầu khan hiếm ở nhiều nơi. Tình trạng này ngày càng trở nên trầm trọng hơn vào mùa hè, đặc biệt là ở vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa. Đến cuối năm 1945, nạn đói đã lan rộng khắp cả nước, cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người.
Điểm đặc biệt của cuốn sách nằm ở phần tài liệu và hình ảnh lịch sử được đính kèm. Tác giả đã trích dẫn và dẫn chiếu nhiều tài liệu lưu trữ quý giá từ thời kỳ 1945, bao gồm báo cáo của chính quyền thuộc địa, báo cáo cứu tế của Hội Chữ thập đỏ, và những bức ảnh ghi lại cảnh tượng đau lòng của người dân đang chết đói. Những chứng tích lịch sử này không chỉ minh chứng cho quy mô và mức độ tàn khốc của nạn đói mà còn là lời nhắc nhở về một giai đoạn đen tối trong lịch sử dân tộc.
Không chỉ dừng lại ở những con số thống kê khô khan, cuốn sách còn mang đậm tính nhân văn thông qua những câu chuyện được kể lại bởi những người may mắn sống sót. Lời kể của họ về sự đau thương, mất mát, và cả những nỗ lực sinh tồn phi thường trong nạn đói đã chạm đến trái tim người đọc, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những mất mát to lớn mà người dân phải gánh chịu.
“Nạn Đói Năm 1945 Ở Việt Nam – Những Chứng Tích Lịch Sử” không chỉ là một công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc mà còn là một tác phẩm đầy tính nhân văn. Cuốn sách là một lời tri ân sâu sắc đến những nạn nhân của nạn đói, đồng thời là một lời cảnh tỉnh cho hậu thế về tầm quan trọng của hòa bình và sự phát triển bền vững. Đọc cuốn sách này, chúng ta không chỉ hiểu thêm về lịch sử mà còn cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị của sự sống và lòng nhân ái.